Yüksek tansiyon
Yüksek tansiyonun genellikle semptomlarla ilişkilendirilmesi doğru değildir. Birçok insan yüksek tansiyona sahip olduğunu bilmeden hayatına devam ediyor.
Bununla birlikte, yüksek tansiyonun semptomsuz olması zararsız olduğu manasına gelmez. Kontrolsüz yüksek tansiyon veya hipertansiyon, atardamarlarınıza, böbreklerinize ve gözlerinize zarar verir. Yüksek tansiyon ayrıca felç, kardiyovasküler problemler ve kalp krizi için risk teşkil etmektedir.
Yüksek tansiyon aslında kronik bir durumdur. İkinci ve birincil hipertansiyon olmak üzere iki ana kategoriye sahiptir. Çoğu insan aslında esansiyel tansiyon olarak da bilinen birincil hipertansiyona sahiptir.
İkincil hipertansiyona tansiyon rahatsızlığı dışında doğrudan başka bir rahatsızlık sebep olur.
Birincil hipertansiyon herhangi bir nedene bağlı olmadan, kendiliğinden oluşan yüksek tansiyon türüdür. Zamanla yavaş yavaş gelişme gösterir. Bu tür vakalar genellikle kalıtsal faktörlerle atfedilir.
Tipik olarak, hipertansiyonunuz olduğunu öğrenmenin tek yolu kan basıncınızı ölçmektir.
Yüksek tansiyonun belirtileri nelerdir? sorusunun cevabını sizin için anlattık. Yazımızın devamında bu soruya cevap bulabilirsiniz.
Hipertansiyonun nadir ve acil semptomları
Nadiren, kronik yüksek tansiyonu olan kişilerde aşağıdaki gibi belirtiler olabilir:
Donuk baş ağrıları
Baş dönmesi
Burun kanaması
Semptomlar genellikle kan basıncının aniden aşırı derecede yükselmesi sonucu oluşur. Bu duruma hipertansif kriz denilmektedir.
Hipertansif kriz, sistolik basınç için 180 miligram cıva (mm Hg) veya üzeri veya diyastolik basınç için 120 veya üzeri bir kan basıncı okuması olarak tanımlanır. Genellikle ilaçları düzenli almamaktan veya ikincil yüksek tansiyondan kaynaklanır.
Kendi kan basıncınızı ölçtüğünüz zaman yüksek değerlerle karşılaşıyorsanız, birkaç dakika bekleyin ve ardından ilk ölçümünüzün doğruluğunu ölçmek için tekrar ölçüm yapın. Hipertansif krizin diğer belirtileri şunlardır:
Şiddetli baş ağrıları veya migren
Kaygı
Göğüs ağrısı
Görme eksikliği
Nefes darlığı
Burun kanaması
İlk ölçümüzden sonra 2. Ölçümünüzde tansiyon değeriniz hâlâ 180 veya daha üzerindeyse tansiyonunuzun düşmesini beklemeden 112’yi arayın veya en yakın acil servise gidin.
Ağır hipersantif kriz durumunda aşağıdakilere benzer semptomlar yaşanabilir:
Akciğerlerde sıvı birikmesi
Beyin şişmesi veya kanaması
Aortta bir yırtılma meydana gelmesi
Felç
Eklampsili (hamile kadınlarda nöbetler)
Hamilelik sırasında yüksek tansiyon
Bazı durumlarda hamilelik esnasında yüksek tansiyon oluşabilir. Hamilelik sırasında birkaç tür tansiyon bozukluğu vardır. Nedenleri aşağıdakilerde dahil olmak üzere bir dizi faktörden kaynaklanır:
Obezite
Kronik yüksek tansiyon
Şeker hastalığı
Böbrek hastalığı
Tüp bebek (IVF) ve hamilelikle ilgili diğer yardımlar
Genç olmak
Birden fazla çocuk taşımak (örneğin ikizler)
İlk hamilelik
5.aydan sonra hamilelik sırasında yüksek tansiyon ortaya çıkmışsa, preeklampsi olarak bilinen bir durum gelişir. Şiddetli preeklampsi, eklampsi olarak bilinen insan yaşamını tehdit eden nöbetlere yol açarak organlara ve beyne zarar verir.
Preeklampsinin belirti ve semptomları arasında idrar örneklerinde protein fazlalığı, yoğun baş ağrısı, görme bozuklukları, karın ağrısı ve el ile ayakların aşırı şişmesi yer alır.
Hamilelik sırasında oluşan yüksek tansiyon, erken doğuma ya da düşük ihtimaline yol açar. Ayrıca yüksek tansiyon sezaryen doğum gerektirebilir.
Çoğu durumda, doğumdan sonra kan değerleri normal seviyelere düşer.
Yüksek tansiyonun komplikasyonları ve riskleri
Tedavi edilmeyen yüksek tansiyon zamanla kalp hastalıklarına, kalp krizine, felç ve kalp yetmezliği gibi komplikasyonlara neden olur.
Diğer olası sorunlar şunlardır:
Görme kaybı
Böbrek hasarı
Erektil disfonksiyon (ED)
Akciğerlerde sıvı birikmesi
Hafıza kaybı
Yüksek tansiyon tedavisi
Yüksek tansiyonda yaşam tarzının değişmesinden kilo vermeye ve ilaç kullanımına kadar çeşitli tedavi seçenekleri bulunur. Doktorunuz tedavi sürecini tansiyon seviyenize ve nedenine göre belirleyecektir.
Yüksek tansiyon ve yemekler
Sağlıklı beslenme, tansiyon hafif yükselmişse, yüksek tansiyonu düşürmeye yardımcı olur. Genellikle sodyum ve tuz oranı düşük; potasyum oranı yüksek yiyecekler tüketmenizi öneririz.
Hipertanisyonu önlemek için ideal olan DASH diyeti, kan basıncını sabit tutmak için doktorlar tarafından önerilir. Bu diyette meyveler, sebzeler ve tam tahıllı düşük sodyumlu ve düşük doymuş yağlı yiyecekler bulunur.
Kalbiniz ve hipertansiyon için sağlıklı yiyecekler şunlardır:
Elma, muz ve portakal
Brokoli ve havuç
Esmer pirinç ve tam buğday makarna
Fasulye, nohut gibi baklagiller
Omega-3 açısından zengin balıklar
Sınırlandırmanız gereken yiyecekler ise şunlardır:
Şeker oranı yüksek yiyecek ve içecekler
Kırmızı et
Yağlar ve tatlılar
Ayrıca yüksek tansiyonu olan kişilerin alkol tüketmemesi gerekmektedir. Erkekler günde iki bardaktan fazla içki içmemeli; kadınlar ise bir bardaktan fazla içki içmemelidir.
Yüksek tansiyon ve egzersiz yapmak
Egzersiz yapmak, yüksek tansiyonu yönetmek için başka bir yaşam tarzı değişikliğidir. Egzersiz yapmak yüksek tansiyonlu kişiler için önemlidir. Çünkü kalp sağlığı iyileşir ve kan basıncı sabit kalır. Haftada 5 gün en az 30 dakika boyunca kardiyo yapabilirsiniz.
İyi beslenme ve egzersiz ile sağlıklı kilo alabilirsiniz. Doğru kilo alımı, kolesterolü ve yüksek tansiyonu düşürmeye yardımcı olur. Obezite veya fazla kiloların neden olduğu diğer riskler de azalır.
Yüksek tansiyonu azaltmanın diğer etkili bir yolu da stresi yönetmek ve azaltmaya çalışmaktır. Fazla stres tansiyonu yükseltir. Egzersiz yapmak için meditasyon veya müzik gibi stres giderme yöntemlerini deneyin.
Yüksek tansiyonda ilaç tedavisi
Yaşam tarzının değişmesi tedavide tek başına yardımcı olmuyorsa, yüksek tansiyonun tedavisi için kullanılabilecek farklı yöntemlerden biri de ilaçtır. Çoğu vakada iki adetten fazla ilaç gerekiyor.
Yüksek tansiyon için kontrole ne zaman gitmelisiniz?
Bu tedavi yöntemlerinden herhangi biri bile yüksek tansiyonunuzun düşmesi için etkili değilse doktorunuzla temasa geçin. Yeni bir ilacın veya tedavi planının tem etkisini göstermesi iki veya 3 hafta sürebilmektedir. Bu durum yüksek tansiyonunuzun seviyesine göre değişiklik gösterebilir. Kan basıncınızda herhangi bir değişiklik olmuyorsa başka bir tedaviye ihtiyacınız vardır veya bu, yüksek tansiyonla beraber ortaya çıkan başka bir sağlık sorununun habercisi olabilir.
Aşağıdaki durumlarda da doktorunuzla iletişime geçmelisiniz:
Bulanık görüş
Baş ağrısı
Tükenmişlik sendromu
Mide bulantısı
Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
Nefes darlığı
Göğüs ağrısı
Bu belirtiler ayrıca başka bir hastalığın veya ilacın yan etkisi olabilir. Bu durumda rahatsızlığa neden olan durum için başka bir ilaç doktorunuz tarafından reçete edilebilir.
Yüksek tansiyon : özet
Yüksek tansiyonunuz varsa hayatınızın geri kalan süresinde onu kontrol ve tedavi etmeniz gerekir. Yaşam tarzı değişiklikleriyle yüksek tansiyonun bir nebze bile olsa normale dönme olasılığı vardır, ancak bu zor bir durumdur. İlk hedef kan basıncınızı korumak için hem yaşam tarzınızın değişmesi hem de ilaçları doğru kullanmak olmalıdır. Tedavi ayrıca, kalp krizi, felç ve diğer kalp hastalıklarına bağlı komplikasyonların olma olasılığını önemli ölçüde azaltır.
Dikkatli ve uygun izleme ile sağlıklı bir yaşam sürebilirsiniz.
Comments