Yüksek Frekanslı İşitme Kaybı Nedir?

Yüksek frekanslı işitme kaybı nedir? sorusunun cevabı tiz seslerin duyulmamasına yüksek frekansı işitme kaybı denir. Ayrıca hızlı konuşmalara anlamada sorunlar yaratabilir. Iç kulaktaki kıl benzeri yapıların zarar görmesi de bu tip işitme kaybına neden olabilir.

Frekans, bir ses dalgasının saniyede oluşturduğu titreşimlerin ölçülmesidir. Örneğin, 4000 Hz’de ölçülen ses saniyede 4000 kez titreşir. Frekans bir sesin yüksekliğini hissettiren yoğunluktan farklıdır.

Örneğin, c notası 262 Hz’den biraz daha düşük bir frekansa sahiptir. Bu notaya hafifçe dokunarak zorlukla duyulan bir ses işitirsiniz. Notaya sertçe dokunmak ise aynı perdede çok daha yüksek ses üretilmesini sağlar.

Herkes yüksek frekanslı işitme kaybı geliştirebilir. Ancak yaş büyüdükçe daha yaygın bir hale gelir. Yüksek seslere maruz kalmak gençlerde kulak hasarının yaygın nedenidir.

Yüksek frekanslı işitme kaybının belirtileri

Yüksek frekanslı işitme kaybınız varsa, aşağıdaki gibi sesleri duymakta sorun yaşayabilirsiniz:

Kapı zilleri
Telefon ve cihaz uyarı sesleri
Kadın ve çocuk sesleri
Kuşlar ve hayvan sesleri

Ayrıca arka planda gürültü olduğunda farklı sesler arasında ayrım yapmakta zorluk çekebilirsiniz.

Yüksek frekanslı işitme kaybı kalıcı mıdır?

İşitme kaybı son derece yaygındır. Yaklaşık 100 milyon insan kişi iş yerinde yüksek düzeyde gürültüye maruz kalıyor. Iç kulaktaki yapılar hasar gördüğü zaman işitme kaybını iyileştirmek çoğu zaman mümkün değildir.

İşitme hasarı, sensörinöral işitme kaybı, iletim tipi işitme kaybı veya karışık işitme kaybı olarak sınıflandırılabilir.

Sensörinöral işitme kaybı çok yaygın türdür. İşitme siniriniz veya iç kulağınızın koklea içindeki saç hücreleri hasar gördüğü zaman ortaya çıkar. Sensörinöral işitme kaybı genellikle kalıcıdır bir durumdur ancak işitme cihazları veya koklear implantlarla iyileştirilebilir.

İletim tipi işitme kaybı az yaygındır. Bu tür işitme kaybı, orta kulak veya dış kulak yapılarınızın tıkanmasını ya da hasar görmesinden dolayı olur. Birikmiş kulak kiri veya kırık bir kulak kemiğinden de kaynaklanabilir. Bazı durumlarda, bu tür işitme kaybına tedaviler olumlu yanıt verebilir.

İşitme kaybınızın olduğundan şüpheleniyorsanız, teşhis için bir doktora gitmelisiniz.

Yüksek frekanslı işitme kaybı neden olur?

Orta kulağınızdaki malleus, inkus ve stapes adı verilen bu üç kemik, kulak zarından gelen titreşimleri iç kulağınızdaki koklea adı verilen spiral organa taşır.

Koklea, stereocilia adı verilen küçük saç benzeri çıkıntılara sahip sinirleri içerir. Bu yapılar, ses titreşimlerini sinirsel uyarılara dönüştürmekle görevlidir.

Bu sinirler zarar gördüğü zaman yüksek frekanslı işitme kaybı yaşayabilirsiniz. Doğduğunuzda kokleanızda yaklaşık 16.000 sinirler bulunur. İşitme hasarı, sinirlerin yüzde 30 ile 50'si hasar görene kadar tespit edilemeyebilir.

Aşağıdaki faktörler stereocilia'nın zarar görmesine neden olabilir.

Yüksek frekanslı işitme kaybı ve yaşlanma

Yaşa bağlı işitme kaybı yaşlılar arasında yaygındır. 65 ile 74 yaş arasındaki her 3 kişiden 1'inde işitme kaybı bulunuyor. 75 yaş üstü kişilerin yarısını etkiler.

Yüksek frekanslı işitme kaybı ve gürültü

Hem yüksek frekanslı seslerden hem de aşırı yüksek seslerden dolayı işitme kaybı yaşayabilirsiniz. Kulaklık takılıyken yüksek ses kullanmak kalıcı işitme kaybına neden olabilir.

2018 yılında yapılan araştırma, taşınabilir müzik çalarlar ile çocuklardaki işitme kaybı ilişkisini inceledi. Araştırmacılar 9 ila 11 yaşları arasındaki 3.000'den fazla çocuğu gözlem altına aldılar. Çocukların yüzde 14'ünün bir dereceye kadar yüksek frekanslı işitme kaybı olduğunu tespit ettiler.

Yüksek frekanslı işitme kaybı ve orta kulak enfeksiyonu

Orta kulak enfeksiyonları, sıvı birikmesi sonucu geçici işitme kaybına neden olabilir. Ciddi enfeksiyonlarda ise kulak zarı ya da orta kulak yapıları zarara uğrayabilir.

Yüksek frekanslı işitme kaybı ve tümörler

Akustik nörom adı verilen bu tümörler, işitme sinirinize baskı yapar, bir tarafta işitme kaybına ve kulak çınlamasına neden olabilir.

Yüksek frekanslı işitme kaybı ve genetik

Nadiren görülse de işitme kaybı genetiksel olabilir. Ailenizden birinde işitme kaybı varsa eğer sizde de işitme kaybı olma olasılığı yüksektir

Yüksek frekanslı işitme kaybı ver ilaçlar

Ototoksik ilaçlar iç kulağa ya da işitme sinirine zarar vererek işitme kaybına neden olur. Steroid içermeyen antienflamatuar ilaçlar, bazı kanser tedavisi ilaçları ve bazı antibiyotikler ototoksik ilaç olarak kabul edilir.

Meniere hastalığı ve yüksek frekanslı işitme kaybı

Iç kulakta oluşan bu hastalık; kulak çınlaması, baş dönmesi ve değişken işitme kayıpların aneden olur. Meniere hastalığı genellikle kulağı etkiler

Kulak çınlaması ve yüksek frekanslı işitme kaybı

Tinnitus, kulaklarınızda sürekli olarak çınlama ve vızıltının oluşmasına denir. Dünya üzerine 500 milyondan fazla insanda kulak çınlaması olduğu öngörülmektedir. Çoğu zaman, işitme kaybı ile kulak çınlaması semptomlarıyla bağlantılıdır. Kulak çınlaması işitme kaybının nedeni olabilirken bu çınlamanın neden olduğu bilinmemektedir.

Yüksek frekanslı işitme kaybını yönetme

Yüksek frekanslı sensörinöral işitme kaybı kalıcı bir durumdur ve genellikle kokleanızdaki sinir hücrelerinin hasar görmesinden dolayı oluşur. İşitme kaybınız hayatınızı mahvedecek kadar ciddi bir düzeydeyse yüksek frekanslı sesleri hedefleyen bir işitme cihazı en mantıklı seçenek olabilir.

Son 25 yıldaki teknolojik gelişmeler, spesifik işitme kaybı türüne daha iyi uyum sağlayan işitme cihazlarının geliştirilmesine yardımcı olmuştur. Modern işitme cihazları, telefonlar ve tabletlerle senkronize edilmesi için genellikle Bluetooth teknolojisine sahiptir.

Yüksek frekanslı işitme kaybını önleme

Yüksek perdeli veya frekanslı seslerden kaçınmak, yüksek frekanslı işitme kaybını önlemek için ilk adım olabilir. 85 desibelin üzerindeki seslere bir kez bile maruz kalmak geri dönüşü olmayan işitme kayıplarına neden olabilir.

İşitme duyunuzu korumanın bazı yolları şunlardır:

Yüksek seslere maruz kalmanızı en az seviyeye indirin.
Yüksek seslere maruz kaldığında kulak tıkacı kullanın ya da o ortamdan uzaklaşın.
Kulaklığınızın sesini alçakta tutun.
Televizyon ya daravdyodan uzak durun.
İşitme sorunlarının erken tedavisi için düzenli olarak işitme testleri yaptırın.

Ne zaman doktora görünmeli?

Yaşlandıkça işitme sorunları yaşanmaya başlar. Çocuklar genellikle bir yetişkinin duymadığı sesleri bile duyabilir. Ancak, işitme duyunuzda ani kayıp yaşanır ya da değişiklik fark ederseniz, hemen işitme testi yaptırmanız gereklidir.

Sadece bir kulakta meydana gelen ani sensörinöral işitme kaybı, ani sensörinöral sağırlık olarak ta bilinir. Sağırlaşmaya başladıysanız hemen bir doktora görünmelisiniz.

İnsan işitme aralığı nedir?

İnsanlar, yaklaşık 20-20.000 Hz frekans aralığındaki sesleri duyabilir. Bebekler ise bu aralığın üzerindeki frekansları da duyabilirler. 40’lı yaşlardan sonra işitme için üst aralığın sınırı 15.000-17.000 Hz arasındadır.

Bazı yarasa türleri 200.000 Hz’e kadar ya da insan sınırının yaklaşık 10 katı kadar yüksek sesleri duyabilirler.

Son Olarak

Yüksek frekanslı işitme kaybının sağırlığı giderecek herhangi bir tedavisi yoktur. Çoğu zaman doğal yaşlanma sürecinden veya yüksek seslere maruz kalmaktan kaynaklanan bir rahatsızlıktır.

Kulaklık kullanırken ses kısmak, yüksek seslere maruz kalındığında kulak tıkacı kullanmak; yüksek frekanslı işitme kaybı geliştirme olasılığınızı azaltacaktır.

Kaynaklar