Topuk dikeni, topuk kemiği ile ayak kemeri arasında oluşan kemik benzeri kalsiyum birikintileridir. Genellikle topuğun önünde başlar ve daha sonra ayağın diğer kısımlarını etkiler. Genellikle yaklaşık 0,5 cm boyundadır. Bu nedenle, her zaman çıplak gözle görülmez. Tıp literatüründe osteonekroz olarak geçen topuk dikeninin teşhisi bazen zor olabilir.
Genellikle uzun süreli kas ve bağ dokusu gerginliğinin sonucudur. Topuğun ön kısmında ağrı, şişlik, sıcaklık artışı gibi iltihabi semptomlar görülür. Bununla birlikte, her zaman ağrılı değildir ve tüm topuk ağrılarına topuk dikeni sorununa neden olmaz.
Topuk dikenleri, topuk kemiği üzerinde gelişen sivri kemikli kitlelerdir. Kalsiyumun topuk kemiği altında birikmesiyle oluşan kalkaneus adı verilen yapılardır. Röntgende topuğun 1 ila 1,5 cm arasında çıkıntı yaptığı görülebilir. Röntgenlerde gözle görülür bir kanıt bulunmadığında, duruma bazen "topuk dikeni sendromu" denir.
Topuk dikeni, altta yatan bir sağlık durumu nedeniyle gelişebilir veya kendi başına oluşabilir. Topuğun arkasında gelişen topuk dikenleri genellikle Aşil tendiniti ile ilişkilidir. Aşil tendiniti olarak bilinen bu iltihabi durumda, ayağın ön kısmına baskı uygulamak, topukta ağrı ve hassasiyeti artırır. Topuğun ön kısmında görülen topuk dikenleri genellikle plantar fasiit ile ilişkilidir. Plantar fasiit, ayağın altından geçen ve topuk kemiğini ayak parmaklarına bağlayan plantar fasya adı verilen fibröz bağ dokusunun ağrılı bir iltihabıdır.
Topuk Dikeni Tedavisi
Hastaların yarısından fazlası cerrahi olmayan tedavilerle iyileşir. Diğer tedaviler 9 ila 12 ay sonra semptomları tedavi etmede başarısız olursa, ağrıyı gidermek ve hareketliliği iyileştirmek için ameliyat gerekebilir.
Ameliyattan sonra dinlenmek, buz uygulamak, bacağı kaldırmak gibi doktorun talimatlarına uymak gerekir. Bazı durumlarda hastanın ameliyattan sonra bandaj, atel, alçı, cerrahi ayakkabı, koltuk değneği veya baston kullanması gerekebilir.
Topuk çekme ameliyatının olası komplikasyonları arasında sinir ağrısı, tekrarlayan topuk ağrısı, bölgede kalıcı uyuşma, enfeksiyon ve skar denilen sert yara izi bulunur. Ayrıca baldır kaslarını gevşettikten sonra ayak krampları, stres kırıkları ve tendinit riski vardır. Topuk dikeni tedavi etmek için kullanılabilecek çeşitli doğal tedaviler vardır. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:
Epsom tuzu, magnezyum sülfat içeren doğal bir tıbbi tuzdur. Topuk dikeni için suya Epsom tuzu serpin ve ayaklarınızı bu tuza batırın. Ayak sudayken topuğa hafifçe masaj yapılabilir.
Uçucu yağlarla masaj yapın. Biberiye veya lavanta gibi saf esansiyel yağlar, iltihap önleyici özellikleri nedeniyle ağrıyı hafifletebilir.
Elma sirkesi: Elma sirkesinin kemiklerdeki fazla kalsiyumu giderdiği ve ağrıyı hafiflettiği bilinmektedir. Ayaklarınızı birkaç damla elma sirkesi ile karıştırılmış ılık suda bekletin veya sirkeye batırılmış bir havluyu birkaç dakika topuklarınıza sarın.
Karbonat: Yarım çay kaşığı karbonat ile 1 çay kaşığı su karıştırılarak masaj yapılırken topuklara sürülerek macun hazırlanır.
Topuk Dikeni Neden Olur?
Topuk dikeni, travma, aşırı yüklenme veya uzun süreli kas ve bağ dokusu gerginliği gibi durumlardan kaynaklanabilir. Aşırı egzersiz, topuk kemiğinin (kalkaneus) sıkışmasına ve topuk dikenlerinin oluşmasına neden olur.
Topuk dikeni genellikle zamanla gelişir. Egzersiz veya spor sonrası aniden ortaya çıkmaz. Topuk dikenleri genellikle topuk ağrısı gibi erken belirtilere neden olabilir. Bu belirtiler göz ardı edilmemeli ve mümkün olan en kısa sürede bir doktora danışılmalıdır.
Sert yüzeylerde yürümek, desteksiz ayakkabı giymek, koşmak, zıplamak veya zıplamak topuk dikenlerine neden olabilir. Ayrıca bazı hastalıklara bağlı olarak topuk dikeni gelişebilir. Bu;
Artrit
Obezite
Ortopedik olmayan ayakkabılar
Yürüme sorunu
Parmak arası terlik
Topuk dikeni olan birçok insan da sıklıkla plantar fasiit geliştirir. Topuk ve parmak arasında uzanan sert, lifli doku, yürürken ağrıya neden olur. Plantar fasiite sahip olmak topuk dikenlerinin gelişmesine izin verir. Topuk dikeni geliştirme riskinizi artıran birkaç faktör vardır. Bu faktörler;
Spor aktiviteleri: Koşma ve atlama
Sert Yüzeyler: Sert yüzeylerde yürüyün veya sert tabanlı ayakkabıları tercih edin
Yaralanmalar: Topuk presleri, güçlü darbeler gibi yaralanmalar
Yaşlanma: Topuk dikeni yaşla birlikte ortaya çıkabilir.
Fazla kilolu olmak: Fazla kilolu olduğunuz için topuklarınıza baskı
Uygun olmayan ayakkabılar: sert tabanlı, topuklu veya ortopedik olmayan ayakkabılar seçin
Topuk dikenine neden olabilecek bazı hastalıklar şunlardır;
Reiter hastalığı
Omurga ya da bel romatizması
Yaygın idiyopatik iskelet hipersekresyonu
Plantar fasiit
Topuk Dikeni Belirtileri
Topuk dikeni genellikle hiçbir belirtiye neden olmaz. En sık görülen şikayetler epizodik veya kronik ağrıdır. Özellikle topuk dikenlerinin oluştuğu noktada iltihap oluşursa, özellikle yürürken veya koşarken ağrılı olabilir. Çoğu zaman, ağrının nedeni topuk dikeni değil, buna bağlı yumuşak doku yaralanmasıdır.
Birçok kişi, topuk dikeni hissedilen ağrıyı, sabah ilk uyandıklarında ayak tabanlarında oluşan iğnelenmeler olarak tanımlar. Ağrı daha sonra dayanılmaz bir acıya dönüşür. Keskin ağrı genellikle uzun süre oturduktan sonra ayağa kalkıldığında geri döner. Topuk dikenlerinin diğer belirtileri arasında şunlar olabilir:
Topuğun önünde iltihaplanma ve şişme
Etkilenen bölgede ve çevresinde artan sıcaklık
Topuğun altında görünen küçük çıkıntılı kemikler
Topuğun altındaki ağrı yalın ayak yürümeyi zorlaştırır
Topuk dikeni en önemli etkenlerden biri, tendonun gün içinde gerilen ve uyku sırasında ayak öne doğru hareket ettikçe bir miktar kısalan kısmıdır. Bu, topuk dikeni olmayan kişilerde herhangi bir soruna yol açmazken, topuk dikeni olan kişilerde ağrıya neden olabilir. Kişi birkaç adım attığında, keskin bir ağrı veya keskin bir ağrı hissetmesine neden olan tendon yırtılması meydana gelebilir.
Topuk Dikeni Nasıl Geçer?
Topuk dikeni tedavisinin amaçları, ayak üzerindeki baskıyı azaltmak, ağrı ve iltihabı kontrol altına almak, doku iyileşmesini desteklemek ve yumuşak doku esnekliğini arttırmaktır. Topuk dikeni tedavisi şunları içerebilir:
Bol bol dinlenmek, ayak üzerindeki baskıyı hafifletmeye ve etkilenen bölgedeki ilişkili iltihaplanmayı, şişmeyi ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
Dondurma yapma alıştırması yapın. Buz uygulamak, iltihabı baskılayarak ağrıyı ve şişmeyi azaltmaya yardımcı olabilir. Ortopedik bir destek kullanın. Bu amaçla kullanılan halka tabanlı iç tabanlar, topuk üzerindeki baskıyı azaltmak için ayakkabının içine yerleştirilerek kullanılır. Ayağın yumuşak dokuları üzerindeki baskıyı hafifletmeye ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Anti-inflamatuar ilaçlar: Enflamatuar süreci durdurarak şişmeyi azaltmaya yardımcı olur. Ekstrakorporeal şok dalgası tedavisi (ESWT). Yüksek enerjili ses dalgaları, etkilenen bölgeye yönlendirilerek kas hasarının iyileşmesini destekler.
Proloterapi: Hasar görmüş yumuşak dokuya dekstroz gibi tahriş edici bir madde enjekte edilerek iyileşme süreci uyarılır
Topuk bölgesine kişinin kanından elde edilen doğal bir madde enjekte edilir. Bu uygulama doku iyileşmesini hızlandırır. Vücudun iyileşme ve onarım mekanizmalarını uyarmak için vücudun belirli bölgelerine steril bir iğne veya lazer ışını sokulur. Etkilenen bölgedeki şişliği ve ağrıyı azaltır. Bunlar, anti-inflamatuar ilaçlar yeterli olmadığında kullanılan daha güçlü ilaçlardır.
Nadir durumlarda, topuk dikenlerini çıkarmak için ameliyat gerekebilir. Çoğu durumda, diğer tedaviler yeterlidir ve ameliyat gerekli değildir. Bir tür artrit nedeniyle topuk dikeni gelişirse, altta yatan durumun tedavisi ile semptomlar düzelebilir.
Comentarios