Sessiz Borderline Kişilik Bozukluğu Nedir? Neden Olur? sorularını bu yazımızda detaylı bir şekilde cevapladık.
Borderline kişilik bozukluğu, tanı konan kişilerin duygu durum ve davranışlarında anlık dalgalanmalara sebep olan bir mental bozukluktur. Bu kişiler, kendileri ile ilgili konularda da tıpkı ilişkilerinde olduğu gibi sorunlar yaşayabilirler.
Borderline kişilik bozukluğunun ne olduğunu daha önceden duymuş olabilirsiniz, fakat bu durum pek çok alt tipe ayrılarak değerlendiriliyor. Bu alt tiplerden bir tanesi de ‘sessiz’ borderline kişilik bozukluğudur. Sessiz borderline kişilik bozukluğunun en önemli özelliği ise, kişilerin yaşadıkları zorlukları dışa vurmaması sebebiyle çevrelerince fark edilmemesidir.
Sessiz borderline kişilik bozukluğuna tanı koymak da tedaviye başlamak da oldukça zordur, fakat profesyonel yardım almaya ne kadar erken başlanırsa o kadar faydalı olur. İşte tüm bilmeniz gerekenler.
Sessiz Borderline Kişilik Bozukluğu Nedir?
Borderline kişilik bozukluğunun tanımlanmış 4 alt tipi bulunur. Bunlar;
Sessiz borderline
Kendine zarar veren borderline
Dürtüsel borderline
Alıngan borderline
‘Sessiz’ borderline kişilik bozukluğu ismi itibarıyla yanıltıcı olabilir. Bu tanının konduğu kişiler duygu durum değişikliklerini ya da davranışlarındaki bozuklukları dışarıya minimum düzeyde aktarırlar. İçe yönlendirilen semptomlar bu mental durumun daha da karmaşık hale gelmesine sebebiyet verebilir. Halihazırda yoğun yaşanan duyguların tümüyle içeri aktarılması bireyleri daha da zorlayabilir. Bu duygular;
Öfke
Kaygı
Duygusal bağlılık/takıntı
Terkedilme ve reddedilme korkusu
Duygu durum değişiklikleri
Kendini suçlama
Şiddetli şüphe
Olarak listelenebilir. Sessiz borderline kişilik bozukluğu, yüksek fonksiyonlu borderline kişilik bozukluğu olarak da biliniyor.
Sessiz Borderline Kişilik Bozukluğu Belirtileri
Bu tip borderline kişilik bozukluğu kişilerin içe dönük tepkiler vermesine dayandığı için ilk dönemlerde teşhis koymak zor olabilir. En sık görülen sessiz borderline kişilik bozukluğu semptomları ise şu şekilde listelenebilir;
Birkaç saat kadar kısa ya da birkaç gün kadar uzun sürebilecek ve kimse tarafından gözlenemeyen kuvvetli mod değişimleri
Öfke baskılaması ve sinirli olduğunu inkâr etme
Keyifsiz olduğunda içe kapanma
Canını sıkan bireylerle konuşmak yerine hayattan çıkarma isteği
Karşılaşılan her zorlukta kendini suçlama
Sürekli olarak suçluluk ve utanç duyma
Şiddetli alınganlık
Çok düşük özgüven
Kendisini çevresindeki insanlara yük olarak görme
Sık sık gelen uyuşukluk ve boşluk hissi
Dünya’dan kopukluk ve sık sık hayallere dalma
İnsanları mutlu etme pahasına kendisine zarar verme
Reddedilme korkusu
Sosyal kaygı
Yalnızlık korkusu, ama buna rağmen insanları kendini uzaklaştırma
Yeni tanışılan kişilerle iletişim ve ilişki kurma zorlukları yaşama
Kendine zarar verme eğilimi ve intihar düşünceleri
Unutulmamalı ki, sessiz borderline kişilik bozukluğu olan bireyler bu semptomlardan pek azını fark edilir seviyede gösterebilir.
Sessiz borderline kişilik bozukluğunun komplikasyonları
Sessiz boderline kişilik bozukluğu olan bireyler yukarıda listelenen pek çok sebepten ötürü yaşadığı zorluklar hakkında kimseye bahsetmez ve yardım talep etmez. Bu sebeple, çevresindeki insanlar tarafından fark edilip destek ve yardım sağlanmadığı sürece, semptomlar daha da ağır seyretmeye başlar. Sonuç olarak da bireylerde başka mental bozukluk oluşma riski artar, bunlar;
Bipolar bozukluk
Depresyon
Yeme bozuklukları
Kaygı bozukluğu
Sosyal kaygı
Madde kullanımı
İlişki kurma ve sürdürme zorlukları
Sessiz borderline kişilik bozukluğu olan bireylerin ilişki kurmakta ve bu ilişkiyi sürdürmekte zorluk çektiği gözlenmiştir. Diğer kişilere duygusal olarak bağlanmaktan imtina etme, reddedilme ve terk edilme korkusu ile birleşince yeni ilişkiler kurulması ve mevcut ilişkilerin sağlıklı bir şekilde sürdürülmesi oldukça zorlaşabilir.
İş ya da okul takvimlerine uyum sağlamakta zorluk
Sessiz borderline kişilik bozukluğu olan kişiler, okul ya da iş ortamındaki görevlerini ya da rollerini benimsemekte ve bunu sürdürmekte gittikçe daha fazla zorlanabilirler.
Buna ek olarak, anlık ve sezgisel olarak ortaya konan tavır ve davranışlar ile birlikte, kontrolsüz harcama, kumar bağımlılığı ve madde kullanımı gibi davranışlar da bu kişilerin iş ve okul ortamında huzursuz hissetmesine sebebiyet verebilir.
Kendine zarar verme ve hatta intihar düşünceleri ortaya çıkabilir
Bu tarz düşünceler pek nadiren de olsa aksiyona dönüşebilir. Bu yüzden, konuyla alakalı en ufak ipuçlarını bile ciddiye almak gereklidir. Eğer çevrenizde birinin kendisine zarar vereceğini ya da intihar edebileceğini düşünüyorsanız;
Acilen 112’yi arayarak yardım talep etmeli
Yardım ulaşana kadar kişiyi yalnız bırakmamalı
Kişinin kendine zarar vermek için kullanabileceği silah, bıçak ya da ilaçları ortadan kaldırmalı
Kişiyi dinlemeli, fakat asla yargılamamalı ya da bağırmamalısınız.
Sessiz Borderline Kişilik Bozukluğu Nedenleri
Mental bozukluklar genellikle genetik faktörlerden dolayı ortaya çıkar, sessiz borderline kişlik bozukluğu da bu konuda bir istisna değil.
Araştırmalar gösteriyor ki kişilik bozukluklarının çocuk yaşlarda gelişiminde genetik faktörlerin etkisi büyük. Borderline kişilik bozukluğu görülen yetişkin bireylerin de yüksek çoğunluğunun ailesinde bu tanı konmuş kişiler bulunmakta.
Elbette genetik faktörler bu durumun tek sebebi olarak gösterilemez. Araştırmacılar, erken yaşta duygusal ya da fiziksel şiddete maruz kalan kişilerin borderline kişilik bozukluğuna yakalanma riskinin daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor.
Kimler Sessiz Borderline Kişilik Bozukluğu Risk Grubunda?
Yeme bozukluğu
Madde kullanımı
Bipolar bozukluk
Kaygı bozukluğu
Depresyon
Terkedilme
Yukarıda listelenen durumları yaşayan bireylerde sessiz borderline kişilik bozukluğu gelişimi riskinin daha fazla olduğu biliniyor.
Sessiz Borderline Kişilik Bozukluğu Tanısı Nasıl Konur?
Konuyla ilgili çok yaygın olan yanılgılar ve içe dönük doğası sebebiyle, sessiz borderline kişilik bozukluğu bazı durumlarda depresyon ya da sosyal kaygı bozukluğuyla karıştırılabilir. Bu tanılar birlikte konulabilir olsa da sessiz borderline kişilik bozukluğu ayrı bir tanıyı gerektirir.
Psikologlar ya da psikiyatrlar gibi lisanslı sağlık profesyonelleri, görüşmeler yaparak sessiz borderline kişilik bozukluğu tanısını koyabilirler.
Borderline kişilik bozukluğu tanısı koymak için herhangi bir medikal test olmadığından dolayı, yalnızca diğer ihtimalleri elemek adına bu tanının konmasına yardımcı olabilirler. Ayrıca, tanı ve tedavi süreçlerinde önemli bir etkisi olduğu için aile geçmişinde olan kaygı bozukluğu, depresyon, yeme bozuklukları ya da madde kullanımı gibi durumlar varsa hekime bildirilmelidir.
Sessiz Borderline Kişilik Bozukluğu Tedavisi
Kişiler her ne kadar yaşadıkları zorluklarla ilgili başkalarıyla konuşmaktan çekinse de bunun rahatlatıcı ve çözüme giden yolda önemli bir adım olduğunu bilmelidirler. Diyalektik davranış terapileri, psikiyatrik ilaçlar sessiz borderline kişilik bozukluğu tedavisi için en sık başvurulan yöntemlerdendir.
Diyalektik davranış terapileri farkındalık stratejileri, duygusal düzenlilik, stres kontrolü ve toleransı ile birlikte bireyler arası ilişkilerde etkinlik gibi konulara yoğunlaşır. Psikoterapist ile yapılan diyalektik davranış terapisi seansları sonucunda bireyler kendine zarar veren davranışlardan ve düşüncelerden uzaklaşabilir.
İlaçlar direkt olarak sessiz borderline kişilik bozukluğunu tedavi etmek için kullanılmasa da semptomları hafifletmek için gerekli görülebilir. Bu sepele, ilaç kullanımından kaçınmak kadar tedavi için sadece ilaçlara güvenmek de yanlış bir davranıştır.
Comentários