Bu yazımızda sedef hastalığı tetikleyicileri nelerdir? sorusuna cevap verdik.
Kalınlaşmış tırnaklar ve kaşıntılı cilt lekeleri sedef hastalığının belirtileri arasındadır.
Bununla birlikte, sedef hastalığı bulunan kişilerin her ihtimale karşı uzak durması gereken yaygın tetikleyicileri vardır.
Sedef Hastalığı İçin Tetikleyiciler
Sedefi tetikleyen gıdalar
Sedef hastalığı için kesin bir beslenme alışkanlığı yoktur. Ancak sedef hastalığı bulunan kişilerin aşağıdaki gıdalardan uzak durmayı düşünebilir:
Domates, patlıcan ve beyaz patates gibi itüzümü bitkileri
Birçok çeşni ve tahılda bulunan glüten
Beyaz unla yapılan yiyecekler
Süt Ürünleri
Kabuklu deniz ürünleri
Kırmızı et ürünleri
Yağlı yiyecekler ve Yüksek şekerli yiyecekler
2017 yılında yapılan anketlerin sonuçlarına göre; sedef hastalığı olan kişiler, bu maddeleri gıdaları yemeyi bıraktıktan ya da sıklığı azalttıktan sonra semptomların düzeldiğini ya da tamamen ortadan kalktığını belirlendi.
İnsanlarda en fazla gelişme, itüzümü bitkilerini ve gluteni kestikten ya da dozajını azalttıktan sonra görüldü.
Sedef hastalığı ve alkol
Alkolün sedef hastalığı ile ilişkisini içeren çalışmalar çok azdır. Bununla birlikte; mevcut araştırmalar, alkolün birçok insan üzerinde özellikle de kadınlar üzerinde tetikleyici etkiler yarattığını göstermektedir.
2010 yılında yapılan araştırmalarda araştırmacılar, diğer alkollü içeceklerin aksine ağır bira tercih eden kadınlarda sedef hastalığının artmasında önemli bir değişiklik gözlemlediler. Bu araştırmada haftada 5 bira kullanıldı.
Uzmanlar, biradaki nişastanın sedef hastalığının gelişmesine neden olabileceğini gözlemdiler.
2011 yılında yapılana araştırmaya göre de alkol tüketimi ayrıca inflamatuar proteinlerin üretimini azaltır ve enfeksiyon riskini de arttırır. Enfeksiyon ile enflamasyon, sedef hastalığı semptomlarına neden olabilir.
2017 yılında yapılan çalışmada, alkolün kötüye kullanımı sedef hastalığı olan kişilerin neredeyse %33’ünü etkilemektedir. Ayrıca, alkole bağlı hastalıkların ölme oranları diğer durumlara göre daha fazladır.
Bu nedenle sedef hastalığı olan kişilerin alkol tüketimine dikkat etmeleri gerekmektedir.
Sedef hastalığı ve güneş
Sedef hastalığı olan kişiler için fazla güneşe maruz kalmak, büyük salgınlar neden olabilir. Yeterli alınan güneş, bazı kişilerde semptomları hafifletebilirken, güneş yanıkları ise durumun ciddileşmesine neden olabilir.
Yeteri kadar güneş ışığına maruz kalmak semptomların düzelmesine yardımcı olabilir.
Sedef ve hava sıcaklığı
Soğuk ve kuru iklimler sedef hastalığını semptomlarını kötüleştirebilmektedir. Bu tür havalarda ciltteki nem azalır, kuruluk başlar. Isıtma cihazları işleri daha da kötüleştirebilir.
Soğuk havalarda çok fazla dışarıda kalmamaya çalışın. Eviniz için iyi bir nem makinası alabilirsiniz.
Sedef hastalığı ve stres
Sedef hastalığı ile stres birbiriyle bağlantılı rahatsızlıklardır. Bu durum birçok insan için stres kaynağıdır. Stres, sedef hastalığı için büyük bir tetikleyicidir.
Hayatınızdaki stresi azaltmak genel sağlığınız için çok önemlidir. Yoga ve meditasyon terapileri, birçok ağrı türünde bulunda stresin azalmasında büyük başarılar göstermiştir.
Sedef hastalığı ve obezite
Obezite rahatsızlığına sahip olmak, sedef hastalığına neden olabilirken semptomları da kötüleştirebilir.
2013 yılında yapılan araştırmaya göre, düşük kalorili yemek yemek, obezitesi olan kişilerin yaşam kalitesinde ve sedef hastalığında iyileşmeler göstermektedir.
Sedef hastalığı ve sigara içmek
Sedef hastalığınız varsa sigara ve tütün ürünlerini kullanmaktan uzak durun. Tütün belirtileri daha şiddetli hale getirebilir. Nikotin, sedef hastalığı zamanında kullanılan ilaçlarla da etkileşime girebilir.
2006 yılında yapılan araştırmada, sigara ve tütün kullamının, ayakları ve elleri etkileyen nadir bir tür olan palmoplantar püstüler sedef hastalığının gelişme riskinin arttığı sonucuna varıldı.
Sigara içmek, sedef hastalığı riskini arttırabilmektedir, ancak bu durumun tek nedeni olmak zorunda değildir. Sigara içmek, aşağıdakiler gibi diğer sedef hastalığı komplikasyonlarını da kötüleştirebilir:
Kalp hastalığı
Obezite
Artrit
İlaçların sebep olduğu sedef hastalığı
Kullanılan ilaçlar vücuttaki otoimmün tepkisine müdahale eder ve ciddi bir sedef hastalığı krizine neden olur. Bu ilaçlar şunlardır:
Yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan beta blokerler ve anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörleri
Sıtmayı iyileştirmek için kullanılan haplar
Lityum ilaçlar kullanmak
Hepatit C tedavisinde kullanılan interferon-alfa ilaçları
Bu ilaçlardan herhangi birini kullanıyorsanız, doktorunuza sedef hastalığına sahip olduğunuzu hatırlatın.
Steroid ilaçları sedef hastalığı olan kişiler tarafından kullanlır ve ataklar sırasında yardımcı olabilir. Bununla birlikte, steroidal ilaçların aniden kesilmesi de şiddetli ataklara neden olabilir.
Sedef hastalığını tetikleyen enfeksiyonlar
Farenjit (Streptokokal farenjit), pamukçuk (Candida albicans) ve üst solunum yolu enfeksiyonları gibi yaygın enfeksiyonlar sedef hastalığını tetikleyebilmektedir.
Bu bakteriye enfeksiyonlarından herhangi birine sahip olduğunuzu düşünüyorsanız, direkt tedavi olmanız gerekmektedir.
HIV gibi daha az yaygın enfeksiyonlar veya viral enfeksiyonlar da sedef hastalığı semptomlarını tetikleyebilir. HIV gibi yaygınlığı az olan enfeksiyonlar ya da viral enfeksiyonlar, sedef hastalığını tetikleyebilir.
Çizikler, ısırıklar ve cilt yaralanması
Böcek ısırığınız, sıyrıklarınız ya da vücudunuzda kesiklerin olması gibi cilt yaralanmalarına sahipseniz etkilenen bölgenin çevresinde yeni sedef lezyonları görülebilir. Bu tür yaralanmalar, bahçe işleriyle uğraşmak ya da tıraş olmak gibi günlük aktiviteler sırasında meydana gelebilir.
Deri yaralanması, yalnızca sedef hastalığı olan kişilerde sedef lezyonlarına neden olabilir.
Hormonlar
Düşük östrojen seviyeleri kadınlarda sedef hastalığının görülmesine neden olabilmektedir.
Bu kanıya 2016 yılında yapılan araştırmada varılmıştır
Sedef hastalığı için tetikleyiciler nasıl önlenir?
Sedef hastalığı tetikleyicilerinin farkında olursanız, salgınların çoğu önlenebilir ve kontrol altına alınabilir.
Her tetikleyiciden uzak durmak her zaman olası bir durum değildir. Alınan küçük kararlar, salgını önlemek için uzun yollar kat etmenize yardımcı olur. Şu adımları deneyebilirsiniz:
Alkol de dahil olmak üzere yaygın yiyecek ve içecek tetikleyicilerini azaltmak ya da tamamen bırakmak için yeme alışkanlıklarınızda değişiklikler yapın.
Yanınızda her zaman şapka ve güneş kremi bulundurun.
Mümkün olduğu sürece, sıcak ya da soğuk aşırı havalardan kaçının.
Üzerinizdeki stresi azaltmaya çalışın. Egzersiz yapmak ya da farkındalık terapileri uygulamak gibi hobiler edinmek yardımcı olabilir.
Kilonuzu korumaya çalışın.
Sigara içiyorsanız sigarayı bırakın.
Cilt yaralanmasına neden olabilen herhangi bir aktiviteyi yaparken uzun kollu giysiler giymek, eldiven takmak ve vücudunuza böcek ilacı sürmek gibi ekstra önlemler alın
Cildinizi bol bol nemlendirin. Kuru cilt, cilt yaralanmasına daha elverişlidir.
Son olarak
Doktorlar, sedef hastalığının tetikleyicilerini ve tedavisin hala incelemektedir. Gelecekte yapılabilecek potansiyel tedavi için çalışılan bazı alanlar şunlardır:
Gen tedavisi
Cildin bağışıklık sistemine tepki vermemesini sağlayan yeni tedaviler
Obezite, yüksek tansiyon ve diyabet gibi diğer durumların sedef hastalığına nasıl olabileceği
Sedef hastalığının tam olarak bir çaresi olmasa da tedaviler sedefi kontrol altına almanıza yardımcı olabilir. Tetikleyicilerin farkında olmak, atakları önlemenize ve semptomları yönetmenize de yardımcı olur.
Kaynaklar
dovepress.com/drug-induced-psoriasis-clinical-perspectives-peer-reviewed-fulltext-article-PTT
jamanetwork.com/journals/jamadermatology/fullarticle/10.1001/archdermatol.2010.204
dovepress.com/psoriasis-and-alcohol-peer-reviewed-fulltext-article-PTT
dovepress.com/the-metabolomics-of-psoriatic-disease-peer-reviewed-fulltext-article-PTT
Kommentare