Sedef hastalığı nedir?
Sedef hastalığı aslında kronik bir hastalıktır. Sedef hastalığı Otoimmün bir hastalık olarak kabul edilen, bağışıklık sisteminizin vücudunuzu koruması yerine ona zarar vermesidir.
Bu hastalık cildinizin genellikle kırmızı, kaşıntılı ve ağrılı olabilen lekeler geliştirmesine neden olur. Bu lekeler birkaç gün veya birkaç ay sürebilir.
Bu hastalığın birden çok türü vardır. Bu türler hakkında bilgi edinmek için yazımızı okumaya devam edin.
Sedef hastalığının belirtileri nelerdir?
Sedef hastalığının en yaygın belirtileri şunlardır:
Kırmızı cilt lekeleri
Pullu, bazen gümüşi, cilt lekeleri
Kaşınan cilt
Psoriatik artrit adı verilen bir durumla ilişkili eklem şişmesi, sertliği veya ağrısı
Sedef hastalığının belirtileri de tipine göre değişir. Beş resmi sedef hastalığı türü vardır:
Plaket
Guttat
Ters
Püstüler
Eritrodermik
Bu hastalık ayrıca zihinsel stres, kaygı ve özgüven eksikliğine de neden olabilir. Depresyon, sedef hastalığı olan kişilerde yaygındır.
Alt kategorilere sahiptir. Bunlar vücudun konumuna göre farklılık gösterir. Bulaşıcı değildir.
Sedef Çeşitleri
Plak sedef
Plak türü sedef hastalığının en yaygın türüdür. Hastaların %80-90’ında bu hastalık görülür. Genelikle gümüş veya beyaz pullu bir tabaka ile kalın kırmızı cilt lekelerinin kombinasyonudur.
Bu Lekeler genellikle şunlarda görünür:
Dirsekler
Dizler
Bel
Kafa derisi
Lekeler genellikle 1 ila 10 santimetre çapındadır. Ancak lekelerin büyüklüğü değişebilir. Lekeleri kaşırsanız semptomlar daha da kötüleşir.
Plak sedef tedavisi
Rahatsızlığı önlemenin tek yolu cildin fazla kurumasını ve tahriş olmasını önlemek için nemlendirici kullanmaktır. Bu nemlendiriciler, kortizon kremi veya merhem bazlı olabilir.
Diğer tedaviler şunları içerebilir:
Cilt hücrelerinin büyüme hızını azaltmak için kalsipotrien (Dovonex) ve kalsitrol (Rocaltrol) gibi D vitamini kremleri
İltihabı azaltmaya yardımcı olmak için topikal retinoidler
tazaroten gibi ilaçlar (Tazorac, Avage)
Krem, yağ veya şampuan ile kömür katranı uygulamaları
Bazı durumlarda ışık tedavisine ihtiyacınız olabilir. Bu durum cildi hem UVA hem de UVB ışınlarına maruz bırakır. Bazı tedavilerse oral ilaçları, terapileri ve merhemleri aynı anda kullandırır.
Orta şiddetli vakalarda oral ya da enjekte edilen sistemik ilaç verilir.
Guttat sedef hastalığı
Bu türde genellikle küçük kırmızı lekeler görülür. Sedef hastalığı olan kişilerin %8’ini etkileyen ikinci en yaygın tiptir. Çoğu zaman çocukluk ve gençlik dönemlerinde görülür.
Noktalar küçük ve damla şeklidedir. Gövde ve uzuvlarda görülür. Çok nadiren saç derisinde de görülebilir. Zamanla plak sedef hastalığına dönüşebilir.
Guttat sedef hastalığı belirli tetikleyicilerden sonra olur. Bu tetikleyiciler şunları içerir:
Boğaz ağrısı
Stres
Cilt yaralanması
Enfeksiyon
Ilaç tedavisi
Guttat sedef hastalığı tedavisi
Doktorunuz bu türün tedavisi için steroid kremler, ışık tedavisi ve oral ilaçlar önerebilir. Bu duruma bakteriyel bir enfeksiyon neden olduysa, antibiyotikler yardımcı olabilir.
Ters sedef hastalığı
Ters sedef hastalığına genellikle göğüs altında, koltuk altında veya kasın bölgesi gibi kıvrımlı yerlerde rastlanır. Bu tip sedef hastalığı kırmızıdır, genellikle parlak ve pürüzsüzdür.
Deri kıvrımlarında oluşan ter ve nem bu hastalığın cilt pullarını dökmesini de engeller. Bazen mantar ve bakteri enfeksiyonu olarak yanlış teşhis edilir. 2 cildin teması sedef hastalığını rahatsız edebilir.
Ters sedef hastalığı olan çoğu insan vücudun başka yerlerinde de farklı bir sedef hastalığına sahiptir.
Ters sedef hastalığı tedavisi
Ters sedef hastalığı tedavileri, plak sedef hastalığı tedavileri gibidir. Şunları içerebilirler:
Topikal steroid kremler
Işık tedavisi
Ağızdan alınan ilaçlar
Enjeksiyon veya intravenöz infüzyon yoluyla elde edilebilen biyolojikler
Püstüler sedef hastalığı
Bu tür ciddi bir sedef hastalığıdır. Kırmızı deri ile çevrili birçok beyaz püstül şeklinde olur.
Bu tür eller ve ayaklar gibi vücudun izole yerlerinde oluşur. Çok nadiren vücudun her yerini kaplar. Püstüller birleşerek pullanma yapar.
Bazı insanlar döngüsel püstül ve remisyon dönemleri yaşarlar. İrin bulaşıcı olmamasına rağmen, bu durum aşağıdakiler gibi grip benzeri semptomlara neden olabilir:
Ateş
Titreme
Hızlı nabız
Kas Güçsüzlüğü
Iştah kaybı
Üç çeşit püstüler sedef hastalığı vardır:
von Zumbusch
palmoplantar püstüloz (PPP)
akropüstüloz
Püstüler sedef hastalığının üç formunun her birinin farklı semptomları ve şiddeti olabilir.
Püstüler sedef hastalığı tedavisi
Reçeteli kortikostreoid kremle, oral ilaçlar ve ışık tedavisin içerir.
Altta yatan nedeni teşhis ve tedavi etmek püstüler sedefin tekrarını azaltmaya da yardımcı olur.
Eritrodermik sedef hastalığı
Eritrodermik ya da eksfolyasif sedef hastalığı ciddi yanıklara benzeyen nedir bir türdür. Durum ciddi ve tıbbi acil olabilir. Vücut ısısının dengesizliğinden dolayı hastaneye yatmanız gerekebilir.
Bu hastalığın formu yaygın, kırmızı ve pulludur. Vücudun büyük kısımlarını kaplar.
Eritrodermik sedef hastalığı şunlardan gelişebilir:
Püstüler sedef hastalığı
Yaygın, kötü kontrol edilen plak sedef hastalığı
Kötü bir güneş yanığı
Enfeksiyon
Alkolizm
Yoğun stres
Sistemik bir sedef hastalığı ilacının aniden kesilmesi
Eritrodermik sedef hastalığı tedavisi
Bu durumda bir kişini hastanede bakıma ihtiyacı vardır. Hastanede bir çeşit tedavinin kombinasyonu uygulanır.
Bu, semptomlar düzelinceye kadar ilaçlı nemli pansumanlar, steroid uygulamalar ve reçeteli oral ilaçların uygulanmasını içerir
Eritrodermik sedef hastalığınızın olduğunu düşünüyorsanız erken teşhis için doktorunuzdan randevu alın.
Egzama ve astımın bağlantısına yer verdiğimiz yazıyı okumak için tıklayınız!
Sedef hastalığı için kişisel bakım nasıl uygulanır?
Herhangi bir sedef hastalığının net bir tedavisinin olmamasından dolayı, remisyon ve önemli iyileşmeler mümkündür. Doktorunuz, durumunuzun kontrolü ve iyileşmenize yardımcı olacak tedavi süreci için sizinle çalışacaktır. Sedef hastalığını kontrol altına almak için doğal yollara da başvurabilirsiniz.
Doğal yollar şunları içerir:
Stresi azaltmak için gevşeme teknikleri uygulamak
Kuru ciltler için doğal nemlendiriciler
Sigarayı bırakmak
Cildinizi tahriş eden ürünlerden kaçınmak
Sedef hastalığını rahatsız etmeyecek rahat giysiler giymek
Sağlıklı bir diyet programına uymak
Doktorlar, sedef hastalığının semptomları için yavaş yavaş en etkili tedavi süreçlerini uygulamaya başlar. Çoğu doktor topikal veya hafif terapi tedavisi uygular. İlk tedavi aşaması başarısız olursa eğer sistemik ilaç planına geçerler.
Sedef hastalığı ile başa çıkmak
Stres, depresyon, anksiyete ve diğer mental sağlık sorunları sedef hastalığının yan etkileri olabilir. Benzer sorunları veya endişeleri olan insanların oluşturduğu terapi gruplarıyla aklınızdaki sorular ve endişelerden kurtulabilirsiniz.
Ayrıca sedef hastalığı deneyimi olan terapistlerle görüşmek için doktorunuzdan yardım isteyebilirsiniz. Bu hastalıkla başa çıkma konusunda gerekli bilgileri öğrenebilirsiniz.
Cilt hastalıkları ile birlikte enflamasyon mu yaşıyorsunuz? Egzama ve enflamasyon hakkındaki yazımızı okumak için tıklayınız!
Özetle
Farklı semptomlar gösteren sedef hastalığı türleri vardır. Sedef hastalığının herhangi bir tedavisi olmasa da uygulanan tedaviler semptomlarınızın hafiflemesine ve kontrol altına almanıza yardımı olur. Cildiniz hakkında endişe duyuyorsanız doktorunuzla konuşmanız gerekmektedir.
Sahip olduğunuz sedef hastalığının türü ve şiddeti tedavinizi belirler. Genel olarak konuşacak olursak, daha küçük sedef hastalığı lekeleri olan daha hafif vakalar genellikle topikal olarak tedavi edilir. Daha büyük lekeler içeren daha ciddi vakalar ise sistemik bir şekilde tedavi gerektirir.
Birçok insan sedef hastalığının bulaşıcı olduğuna inanırken insandan insana yayılma göstermez. Uzmanlar, genetik, çevresel ve bağışıklık sistemi faktörlerinin bir kombinasyonunun sedef hastalığına neden olduğuna inanıyor.
Kaynaklar
mayoclinic.org/diseases-conditions/psoriasis/basics/definition/con-20030838
arthritis.org/about-arthritis/types/psoriatic-arthritis/treatment.php
mayoclinic.org/diseases-conditions/psoriasis/multimedia/psoriasis-pictures/sls-20076486
aad.org/public/diseases/scaly-skin/psoriasis/what-is-psoriasis
arthritis.org/about-arthritis/types/psoriatic-arthritis/what-is-psoriatic-arthritis.php
Comments