Polikistik Böbrek Hastalığı Nedir? sorusuna bu yazımızda cevap verdik. Ayrıca polikistik böbrek hastalığı belirtileri ve polikistik böbrek hastalığı tedavisi hakkında bilgi verdik.
Polikistik böbrek hastalığı kalıtsal bir durumdur. Böbreklerde içi sıvı dolu kesecikler oluşur. Polikistik böbrek hastalığı, böbrek fonksiyonunun bozulmasına ve son olarak da böbrek yetmezliğine neden olmaktadır.
Polikistik böbrek hastalığı böbrek yetmezliğinin en yaygın nedenlerinden biridir. Polikistik böbrek hastalıkları insanlarda karaciğer kistlerine ve diğer komplikasyonlara neden olabilmektedir.
Polikistik Böbrek Hastalığı Belirtileri
Birçok insan, hastalıkla ilişkili semptomlar yaşamadan yıllarca polikistik böbrek hastalığı ile yaşar. Bir kişi semptomları fark etmeye başlamadan önce kistler tipik olarak 0,5 inç veya daha büyük büyür. Polikistik böbrek hastalığı ile ilişkili ilk semptomlar şunları içerebilir:
Bir sürü insanda hastalıkla alakalı semptomlar görülmeden polikistik böbrek hastalığı yaşanmaktadır.
Karında hassasiyet ya da ağrı, idrarda kan, sık sık idrara çıkma, bel yanlarında ağrılar, idrar yolu enfeksiyonları, böbrek taşı, sırtta ağrı, kolaylıkla çürüyen cilt, ten renginin solması, tükenmişlik hissi, eklemlerde ağrı ve tırnaktaki anormallikler ilk olarak görülen semptomlardandır.
Otozomal resesif polikistik böbrek hastalığı olan çocuklarda ise yüksek tansiyon, sık sık idrara çıkma ve idrar yolu enfeksiyonu gibi semptomlar görülmektedir.
Çocuklarda görülen semptomlar diğer bozukluklara benzeyebilmektedir. Yukarıda söylenilen semptomlardan herhangi birine bile sahip olan çocukların acilen tıbbi yardım alması gereklidir.
Polikistik Böbrek Hastalığı Neden Olur?
Polikistik böbrek hastalığı kalıtsal bir durumdur. Nadir durumlarda ise diğer böbrek rahatsızlıkları olan kişilerde gelişebilir. Polikistik böbrek hastalıkları üç türe ayrılır.
Otozomal dominant Polikistik böbrek hastalığı
Otozomal dominant Polikistik böbrek hastalığı bazı zamanlarda yetişkin Polikistik böbrek hastalığı oalrak adlandırılmaktadır. Araştırmalara göre vakaların nerdeyse %90’ında otozomal dominant Polikistik böbrek hastalığı bulunur. Ayrıca polikistik böbrek hastalığına sahip bir ebeveyni bulunan birinin bu durumu geliştirme olasılığı yaklaşık %50’dir.
Semptomlar genellikler 30 ila 40 yaşları arasında görülmektedir. Nadir durumlarda ise çocuklarda bu semptomlar görülebilmektedir.
Otozomal resesif Polikistik böbrek hastalığı
Otozomal resesif Polikistik böbrek hastalığı, otozomal dominant Polikistik böbrek hastalığından çok daha az görülmektedir. Aynı zamanda bu hastalık kalıtsaldır. Hastalığın görülmesi için her iki ebeveynde de Polikistik böbrek hastalığı geni bulunmalıdır.
Otozomal resesif Polikistik böbrek hastalığı 4 türe ayrılır.
Perinatal form doğum sırasında, yenidoğan formu yenidoğanın ilk ayında, infantil form çocuğun ilk 3 ila 12 aylığında, juvenil form ise çocuğun 1.yaşından sonra görülmektedir.
Edinilmiş kistik böbrek hastalığı
Edinilmiş kistik böbrek hastalığı kalıtsal bir durum değildir. Çoğunlukla insanın ilerleyen yaşlarında görülür.
Edinilmiş kistik böbrek hastalığı çoğunlukla diğer böbrek sorunları olan kişilerde görülmektedir. Diyalize ihtiyacı olanlar ya da böbrek yetmezliği olan kişilerde ise daha çok görülmektedir.
Polikistik Böbrek Hastalığı Teşhisi
Otozomal dominant ve otozomal resesif polikistik böbrek hastalığı kalıtsal olduğu için doktorlar ailenin sağlık geçmişini gözden geçirmektedir. İlk olarak enfeksiyon ya da anemi semptomlarının aranması için idrardaki kan, tam kan sayımı, protein ya da bakteri seviyeleri için idrar tahlili istenmektedir.
Üç tip polikistik böbrek hastalığını teşhis etmek için doktorunuz böbrek, karaciğer ve diğer organların kistlerini aramak için görüntüleme testleri kullanabilir. Polikistik böbrek hastalığını teşhis etmek için kullanılan görüntüleme testleri şunları içerir:
Polikistik böbrek hastalığının teşhis edilmesi için karaciğer, böbrek ve diğer organlardaki kistlerin tanısı için görüntüleme testleri kullanılmaktadır. Karın ultrasonu, karın için bilgisayarlı tomografi, karın için manyetik rezonans görüntüleme ve intravenöz pyelogram testleri yapılabilmektedir.
Polikistik Böbrek Hastalığı Komplikasyonlar
Çoğunlukla Polikistik böbrek hastalığı ile görülen semptomlara ek olarak, böbreklerdeki keseciklerin büyümesi sonucunda komplikasyonlar oluşabilmektedir.
Karaciğerde kist, pankreas ve testiste kist, beyin anevrizması, kolon duvarında divertikül, katarakt ya da körlük, karaciğer hastalıkları, mitral kapak prolapsusu, anemi ya da yetersiz kan hücreleri, karaciğer yetmezliği, böbrek taşı, kalp hastalığı veya yüksek tansiyon gibi komplikasyonlar gelişebilmektedir.
Polikistik Böbrek Hastalığı Tedavisi
Polikistik böbrek hastalığı tedavisi semptomların azalması ve komplikasyonların azalmaması için yapılmaktadır. Yüksek tansiyonun kontrol edilmesi de tedavinin en önemli aşamasıdır.
Tansiyon ilaçları, idrar yolu enfeksiyonlarının tedavisi için antibiyotik, böbreklere zarar veren ibuprofen harici ağrı kesiciler, düşük sodyumlu diyet, vücuttan fazla sıvıyı atan yardımcı diüretikler ve kistlerin boşalması için ameliyat olmak gibi tedavi yöntemleri bulunmaktadır.
2018 yılında gıda ve ilaç dairesi tarafından böbrek yetmezliğinin gelişmesini yavaşlatan tolvaptan türü ilaçlar onaylandı.
Tolvaptan ciddi yan etkilere sahiptir. Karaciğerin hasar görmesi en ciddi yan etkilerden birisidir. Bu ilacın kullanımı sırasında doktorlar karaciğer ve böbreklerin sağlığını düzenli olarak kontrol eder.
Böbrek yetmezliğine neden olduğu için Polikistik böbrek hastalığı olan kişilere diyaliz ya da böbrek nakli gerekebilir. Tedavi için böbreklerin birinin ya da her ikisinin de alınması gerekebilir.
Üreme
Polikistik böbrek hastalığı genetik bir hastalık olduğu için üreme öncesinde genetik testlerin yapılması tavsiye edilir. Genetik testler sırasında ailenin Polikistik böbrek hastalığı ile bağlantılı olabileceği tıbbi geçmişi incelenir.
Genetik danışmanlar, doğacak çocukta Polikistik böbrek hastalığı olma olasılığına dair önemli kararlan almanıza yardımcı olabilir.
Böbrek yetmezliği ve nakil seçenekleri
Polikistik böbrek hastalığının en ciddi komplikasyonu böbrek yetmezliğidir. Böbrek yetmezliği olduğu zaman; sıvı dengesi korunmaz, atık ürünler yeterince filtrelenmez ve kan basıncı korunmaz.
Bu komplikasyonlar meydana geldiği zaman, doktorlar böbrek nakli ya da diyaliz için tavsiyeler sunmaya başlar.
Böbrek nakli listesine girmenizi belirleyen birkaç faktör bulunmaktadır. Beklenen hayatta kalma süresi, diyalize girilen zaman ve genel sağlık durumu gibi faktörler bulunmaktadır.
Ailenizden ya da arkadaşlarınızdan birisinin de böbrek bağışlaması mümkün bir durumdur. Sağlıklı insanlar böbrek hastalarına istinaden tek böbrekle daha az komplikasyona sahip olduğu için gönüllü donör bulmak da ek bir seçenek olabilir.
Böbrek hastalığı ya da böbrek nakline ihtiyacı olan birisine böbrek bağışlamak zor bir karar aşamasına sahip olabilir. Nefroloğa danışmak, hangi seçeneğin daha mantıklı olabileceğine dair gerekli bilgilendirme yapabilir.
Polikistik Böbrek Hastalığı Özet
Çoğu kişi için Polikistik böbrek hastalığı zamanla kötüleşir. Araştırmalara göre, Polikistik böbrek hastalığı olan kişilerin yüzde %50’sinde 60 yaşına kadar böbrek yetmezliği görülecek.
70 yaşına gelindiği zaman bu oran %10 daha artmaktadır. Böbrekler vücudun en önemli organlarından birisi olduğu için karaciğer gibi diğer organlara da zarar vermeye başlayabilir.
Uygun tedavi ile Polikistik böbrek hastalığının semptomlarını yıllarda kontrol altında tutabilirsiniz. Ayrıca başka bir tıbbi durumun olmaması halinde böbrek nakli için iyi bir aday olursunuz.
Ailenizde Polikistik böbrek hastalığı geçmişi bulunanların çocuk sahibi olmadan önce genetik danışmana başvurması tavsiye edilir.
Comentários