Meme kanseri, Meme'de bulunan kötü huylu bir tümördür. Kötü huylu tümörler büyür ve vücuda yayılmaya başlarlar.
Bu ilerlemeye Metastaz denir. Meme kanseri tedavisi tümörü küçültüp yok etmeyi ve ayrıca gelecekte oluşabilecek tümör büyümesini önlemeyi amaçlar.
Endokrin tedavisi olarak da bilinen hormon tedavisi, meme kanseri türlerini tedavi etmek için kullanılır. Genellikle radyasyon, cerrahi ve kemoterapi gibi diğer tedavi türlerinde barındırırlar.
Sizin için yazdığımız bu yazıda tedavi türleri ve bu tedavi türlerinin etkilerini inceledik.
Meme kanserinde hormon tedavisi nedir?
Bu kanserin birçok türü vardır. Teşhis sırasında östrojen reseptörleri ve progesteron reseptörleri pozitif çıkarsa, bu tümörlerin büyüdüğü ve vücudunuza yayılmaya başladığı anlamına gelir
Hormon tedavisi ilaçları, tümör büyümesini ve yayılmasını durdurmaya yardımcı olur. Hormon tedavisi kanseri yenmek ve tümörü kontrol altına almak için aktif bir tedavi olarak kullanılır. Ayrıca hormon tedavisi kanserin tekrarlama şansını da azaltır.
Tamoksifen gibi bazı ilaçlar meme kanseri olmayan ancak geliştirme riski yüksek olan kadınlara verilir. Buna kemoprevensiyon denir. ilk etapta meme kanseri geliştirme riskini azaltmaya yardımcı olur.
Meme kanseri için hormon tedavisi, menopoz için kullanılan hormon replasman tedavisi (HRT) ile aynı değildir.
Meme kanserinde hormon tedavisi ne zaman kullanılır?
Hormon tedavisi sadece HR-pozitif tümörler için etkilidir. Göğüs kanseri tümörünüzün HR’ı negatifse, onkoloğunuz başka tedavileruygualayacaktır.
Hormon tedavisi, HR-pozitif meme kanserinin herhangi bir aşamasındayken menopoz öncesi veya sonrası kişilerde kullanılabilir.
Ameliyat ve radyasyon tedavisinden önce uygulanan hormon tedavisine neoadjuvan tedavisi denir. Bu tedavi timör küçültmeye ve ameliyatın kolaylaşmasına yardımcı olur.
Ameliyat veya radyasyondan sonra uygulanan hormon tedavisine ise adjuvan tedavi denir. Buradaki amaç, kanserin yayılma veya nüks etme riskini azaltmaktır.
Araştırmalara göre hormon tedavisi 5-10 yıl arasında sürebilir.
Meme kanserinde hormon tedavisi nasıl uygulanır?
Vücut, belirli hücreleri kontrol etmek için çeşitli hormonlar üretir
Östrojen ve progesteron, menopoz öncesi üreme kanallarında üretilen hormonlardır. Ancak bu hormonlar diğer dokularda da üretilebilirler. Bu nedenle menopoz sonrası kadınlarda biraz östrojen ve progesteron bulunur.
Ancak bu hormonlar meme kanserinin gelişmesine neden olur.
Ameliyat ve radyasyon gibi tedaviler vücudun lenf düğümleri ve tümör bölgesi gibi bölgeleri hedef alır. Çok spesifik alanlara odaklandıkları için lokalize tedaviler olarak kabul edilirler.
Hormon tedavileri ise tüm vücuttaki hormonları hedefledikleri için sistemik tedavi olarak kabul edilir.
Meme kanseri için hormon tedavisi ilaçları türleri
Aşağıdakiler de dahil olmak üzere meme kanserini tedavi etmek için çeşitli hormon tedavileri bulunur:
Seçici östrojen reseptör modülatörleri
SERM adlandırılan bu ilaçlar meme kanseri hücrelerinin östrojene bağlanmasını engeller. SERM’ler östrojenin göğüs dokusundaki etkilerine engellerken vücuttaki diğer dokuları engellemez.
Geleneksel olarak, bu ilaçlar genellikle menopoz öncesi kadınlarda kullanılır. En sık kullanılan SERM'ler şunları içerir:
Tamoksifen (Soltamox)
Bu ilaç östrojenin ve kanser hücrelerinde ki östrojen reseptörlerine bağlanmasını engellerken kanserin büyümesini ve bölünmesini de durdurmaya yardımcı olur. Araştırmalara göre Meme kanserinin ardından 10 yıl boyunca tamoksifen kullanan kişilerde meme kanserinin nüks etme olasılığı daha düşüktür.
Fulvestrant (Faslodex)
Bu ilaç ileri evre meme kanseri tedavi etmek için yaygın olarak kullanılan bloke edici bir ilaçtır. Diğer SERM‘lerin aksine vücuttaki bütün ostrojenin etkisini yok eder. Fulvestrant genellikle palbociclib (Ibrance) gibi diğer ilaçlarla birlikte kullanılır.
Seçici östrojen reseptör modülatörlerinin yan etkileri
Tamoksifen ve diğer SERM'ler şunlara neden olabilir:
sıcak basmalar
tükenmişlik
ruh hali değişiklikleri
vajinal kuruluk
vajinal akıntı
Yalnız bu ilaçlar kan pıhtılaşması ve endometrial kanser riskini arttırırlar. Ancak bu yan etkiler nadir olarak görülü. Bazı durumlarda ise, tamoksifen felce neden olur ve kalp krizi riskini arttırır.
Aromataz inhibitörleri
Aromataz inhibitörleri yağ dokusundan östrojen üretimini engeller ancak Yumurtalıklar tarafından üretilen ostrojeni engelleyemez.
Yumurtalıkların östrojen üretmesini engelleyemedikleri için bu inhibitörler sadece menopoz sonrası kadınlarda etkili olur.
Yapılan araştırmalar sonucunda menopoz öncesi kadınlarda yumurtalık baskılanması ile birlikte bir aromataz inhibitörünün, Ilk tedaviden sonra meme kanserinin nüksünü diğer tedavilere göre daha çok engellediği görülmüştür.
Yaygın aromataz inhibitörleri şunları içerir:
letrozol (Femara)
eksemestan (Aromasin)
anastrozol (Arimidex)
Aromataz inhibitörlerinin yan etkileri
Bu ilaçların yan etkileri şunlardır:
kas ağrısı
eklem sertliği
eklem ağrısı
Östrojen kemik gelişimi ve gücü önemlidir. Aromataz inhibitörleri ise doğal östrojen üretimini sınırlandırır. Bu tedaviyi görmek Osteoporoz ve kemik güçsüzlüğüne yol açabilir
Yumurtalık ablasyonu veya baskılanması
Menopoza girmemiş kadınlar için yumurtalık ablasyonu bir seçenek olabilir. Bu tedavi tıbbi veya cerrahi olarak yapılabilir. Her iki yöntem de kanserin büyümesini engeller ve östrojen üretimini durdurur.
Kadın rahminden yumurtalıklar çıkarılarak cerrahi ablasyon yapılır. Yumurtalıklarda Östrojen üretimi olmadığı için kalıcı menopoza girersiniz.
Menopoz belirtileri şunları içerebilir:
sıcak basmalar
vajinal kuruluk
cinsel dürtüdeki değişiklikler
Cerrahi ablasyondan sonra ciddi komplikasyon oluşması nadirdir. Ancak diyabet veya obeziteniz varsa nadir komplikasyonlara yatkın olabilirsiniz.
Luteinize edici hormon salgılatıcı hormonlar
Yumurtalıkların östrojen üretimi için tamamen durdurmak için lüteinize edici hormon Salgılatıcı hormon adı verilen ilaçlar kullanılabilir. Bu menopoz olarak da bilinir.
Goserelin (Zoladex) ve leuprolide (Lupron) yukarıda belirttiğimiz ilaçlara örnektir.
Yumurtalık baskılayıcı ilaçlar ise geçici menopoza neden olabilirler. Bu ilacı kullananlar genellikle aromataz inhibitörü de kullanır.
Son Olarak
Hormon tedavisi, HR-pozitif meme kanseri olan çoğu kadın için oldukça başarılı bir tedavi yöntemidir. Ayrıca metastatik veya geç evre HR pozitif meme kanseri olan kişilerde yaşam ömrünü uzatırken kansere bağlı semptomları da azaltabilir.
2017 yılında yapılan araştırmalara göre hormon tedavilerinin kansere bağlı ölümlerin önemli ölçüde azalttığını öğrenildi. Uzmanlar bu Tedavinin meme kanseri tedavisinde devrim yarattığını yazdı.
2019'da yapılan başka bir araştırmaya göre de hormon tedavisinin süresi çok önemlidir. Araştırmayı yapan Uzmanlar 2 yıldan az tedavi gören kişilerin ölüm oranının düşük olduğunu söyledi.
Meme kanseri için genel 5 yıllık sağkalım oranı:
Türkiye'de: %99
Avrupa’da %86
Dünyada: %28
Özetle
Meme kanseri olan kişilerde hormon tedavisi etkinliği kanıtlanmış bir tedavi yöntemidir.
Birkaç çeşit hormon tedavisi vardır. Menopoz durumu, doktorunuzun hangi tedavinin sizin için doğru olduğunu belirlemesine yardımcı olacak bir faktördür. Birden fazla hormon tedavisi vardır. Menopoz durumunuz doktorunuzun hangi tedavinin sizin için daha yararlı olduğunu belirlemesinde yardımcı olacak önemli bir faktördür.
Hormon tedavisi meme kanseri olan Kadınlarda meme kanserinin nüksü riskini azaltır. Meme kanserine sahipseniz hormon tedavisinin size fayda sağlayıp sağlamayacağını öğrenmek için doktorunuzla konuşmalısınız.
Kaynaklar
cancer.gov/news-events/cancer-currents-blog/2017/fda-fulvestrant-breast-cancer
cancer.org/treatment/treatments-and-side-effects/treatment-types/hormone-therapy.html
cancer.org/cancer/breast-cancer/treatment/hormone-therapy-for-breast-cancer.html
cancer.gov/clinicaltrials/results/summary/2013/tamoxifen-10yrs0313
Kommentare