Bu yazımızda Larenjit Bulaşıcı mı? Ne Zaman Bulaşmaya Başlar? Tedavisi hakkında detaylı bilgiler verdik.
Larenjit; bakteriyel viral ya da mantar olarak üçe ayrılır. Tütün dumanından ya da ses tellerinin aşırı kullanılmasından dolayı oluşan yaralardan kaynaklanan gırtlak iltihabıdır.
Larenjit genellikle bulaşıcı değildir. Yalnızca enfeksiyon olaylarından dolayı başka insanlara yayılabilir.
Gırtlak, yumuşak zarla kaplı; ses telleri denilen iki kat kas ve kıkırdaktan oluşmaktadır. Bu iki kıvrım, konuşurken, mırıdanırken ya da şarkı söylerken esneyerek ve titreşimler oluşturarak seslerin üretilmesine yardımcı olur.
Larinks iltihaplandığı ya da enfekte olduğu zaman, boğazın arkasında kuru, boğuk ve ağrılı kaşınmalar yaşanır. Bu belirtiler de larenjitiniz olduğu anlamına gelir.
Larenjit; bakteri, viral ya da mantar enfeksiyonlarından kaynaklandığı zaman bulaşıcı olur. Uzun süre sigara kullanmak ya da aşırı bağımlılık gibi nedenler, genellikle bulaşıcı larenjit formuna neden olmaz.
Larenjit ne zaman bulaşmaya başlar?
Larenjitin tüm türleri bulaşıcı değildir.
Viral larenjit
Viral larenjite soğuk algınlığı gibi bir virüsler neden olmaktadır. Bu, larenjitin en yaygın bulaşıcı türüdür, ancak bu türün bulaşıcılığı azdır. Genellikle tedavi gerektirmez, bir ya da iki hafta içinde geçer. Bu türde bulaşıcılık en çok ateşiniz olduğunda gerçekleşir.
Bakteriyel larenjit
Bu tür, metisiline dirençli Staphylococcus aureus (MRSA) gibi bulaşıcı bakterilerin aşırı büyümesinden dolayı kaynaklanır. Bakteriyel larenjit viral larenjitten daha bulaşıcı bir türdür. Bu tür larenjitin tedavi edilmesi için doktorlar antibiyotik tedavisi önermektedir.
Mantar larenjit
Bu tür ise maya enfeksiyonlarına neden olan Candida mantarı gibi gırtlakta aşırı gelişmesinden dolayı kaynaklanır. Mantar larenjit, viral larenjitten daha bulaşıcıdır.
Larenjit belirtileri
Larenjitin bazı yaygın belirtileri şunlardır:
Ses kısıklığı
Konuşma zorluğu ya da konuşamama
Özellikle konuşmaya ya da yutmaya çalıştığınızda hırıltılı ve ağrılı boğaz
Boğaz ağrısı
Kuru boğaz, özellikle kuru iklimlerde bulunuyorsanız
Başka bir nedene bağlı olmayan kalıcı kuru öksürük
Larenjite enfeksiyonler neden oluyorsa fark edilebilen bazı belirtiler şunlardır:
Kötü ya da olağandışı kokan nefes
Konuşurken ya da yutarken yaşanan keskin ağrı
Ateş
Öksürdüğünüzde ya da burnunuzu sümkürdüğünüzde irin ya da sarı mukus akıntısı
Larenjit tedavisi
Çoğu larenjit vakası bir veya iki hafta içinde geçer, bu nedenle tedavi almak için her zaman doktora gitmeniz gerekmez. Çoğu larenjit hastalıkları bir ya da iki hafta içinde iyileşir. Bu nedenle tedavi olmak için doktor kontrolüne ihtiyacınız olmaz.
Larenjit aşırı konuşmaktan kaynaklanıyorsa en iyi tedavi sesinizi dinlendirmektir. Boğaz ağrılarınız geçene kadar sesinizi kullanmayı olabildiğince azaltın.
Larenjite mantar ya da bakteri enfeksiyonu neden oluyorsa, mantar ya da bakteri büyümesini kontrol altına almak ya da yok etmek için muhtemelen antibiyotik ya da mantar önleyici ilaçlar kullanılır. Tedavi 3 hafta boyunca sürmektedir.
Boğaz rahatsızlığını azaltmak için ibuprofen gibi bir ağrı kesiciler de kullanmak isteyebilirsiniz.
Larenjitten iyileşmenizi hızlandıracak için bazı ipuçları:
Boğazınızı yumuşatmak için bal ya da pastiller kullanın. Balı sıcak çayın içine dökün ya da öksürük damlaları kullanarak boğazınızı temizlemeye ve tahriş olmasını önlemeye çalışabilirsiniz.
Sigarayı azaltın ya da bırakın. Sigara içmek boğazınızın kuru kalmasına neden olur ve ses tellerinize zarar vererek larenjit riskini sürekli olarak artırır.
Her gün en az 3 litre su için. Su, ses tellerini ıslatarak ve boğazınızdaki mukusun ince ve nemli kalmasını sağlayarak susuz kalmanıza engel olur, bu olay da ses tellerinizin hareketini kolaylaştırır ve mukusun akmasını sağlar.
Kahve ve alkolü azaltın. Bu maddelerden herhangi birini çok fazla tüketmek vücudunuzdaki su miktarını azaltır ve sizi susuz bırakır. Vücudunuz boğazınızı ve ses tellerinizin nemli kalması için su depolarını kullanır.
Boğaz temizliğinizi sınırlandırın. Boğaz temizlemek; ses tellerinizde şiddetli, ani titreşimler yaratır ve bu da ses tellerine zarar verir ya da şişmeyi daha fazla rahatsız eder. Bu durum zamanla bir kısır döngüye girer: Boğaz temizliği yapıldığı zaman, doku yaralanmadan dolayı ham hale gelir ve boğazın daha fazla mukus üretmesine neden olur, bu nedenden dolayı kısa süre sonra tekrardan boğazınızı temizlemek isteyeceksiniz.
Üst solunum yolu enfeksiyonlarını önlemek için tedbirler alın. Ellerinizi olabildiğince sık sık yıkayın ya da dezenfekte edin. Soğuk algınlığı ya da grip olan kişilerle eşyaları paylaşmayın ya da fiziksel temas kurmamaya özen gösterin.
Larenjit ne kadar sürer?
Küçük yaralanmalardan ya da hafif enfeksiyonlardan dolayı kaynaklanan kısa süreli veya akut larenjit formları çok uzun sürmez. Ortalama akut larenjit vakası 3 haftadan daha az sürmektedir.
Akut larenjit, tanı konulduktan sonra sesinizi dinlerdirmeniz ya da enfeksiyonu tedavi etmeniz durumunda çok daha hızlı iyileşebilir. Bu tür larenjit bulaşıcı olabilir, ancak tedavisi çokkolaydır.
Uzun süreli larenjit formlarının tedavisi daha zor olabilir. 3 haftadan fazla süren larenjit kronik form olarak adlandırılır. Kronik larenjit kalıcı gırtlak hasarı görülmesi ya da aşağıdaki etkenlerin olmasından kaynaklanmaktadır;
Sigara dumanına maruz kalmak ya da sigara kullanmak
Endüstriyel işyerinde sert kimyasalları ya da dumanları solumak
Burun yoluyla boğazı etkileyebilecek bir enfeksiyondan kaynaklanan ya da olmayan uzun süreli sinüs iltihabına sahip olmak
Çok fazla alkol içmek
Gastroözofageal reflü hastalığı (GERD)
Çok konuşma, şarkı söyleme ya da bağırma
Altta yatan nedenleri tedavi etmediğiniz takdirde, kronik larenjit aylarca ya da daha uzun süre devam eder.
Bu tür genellikle bulaşıcı değildir. Ancak tedavi edilmeyen kronik larenjit, ses tellerinde yırtılmalara ya da polip büyümesine neden olabilir. Bu durumlar konuşmayı ya da şarkı söylemeyi zorlaştırırken bazen gırtlak kanserine de neden olabilir.
Ne zaman doktora görünmek gerekir?
Aşağıdaki durumlardan herhangi birini fark ettiğiniz anda ya da çocuğunuzda larenjit varsa derhal tıbbi müdahale gerekir:
Nefes alıp verirken stridor olarak bilinen tiz sesler çıkarıyorsanız.
Nefes almakta ya da yutmakta zorluk çekiyorsanız.
Ateşiniz 39 C'nin üzerindeyse.
Kan tükürüyorsanız.
Şiddetli ve artan boğaz ağrınız varsa.
Özet
Larenjit uzun süre boyunca sürmez. Genellikle sesinizi dinlendirmek iyileşmenize yardımcı olur. Bazı durumlarda, enfeksiyonlarla savaşmak için antibiyotik kullanabileceğiniz durumlar vardır.
Larenjit 3 haftadan uzun sürerse, inatçı ateş ya da olağandışı akıntılar meydana gelirse doktorunuzla iletişime geçmeniz gerekir.
Boğazınızda oluşan yeni yumrular fark ederseniz, larenjit geçtikten sonra bile kontrollerin devam etmesini isteyebilirsiniz. Larenjit, altta yatan nedenlerden dolayı gelişiyorsa, hastalık ortadan tamamen kalksa bile ilk önce nedeni tedavi etmeniz gerekir.
Comentários