Kronik bronşit nedir?
Bronşit bronş tüplerinin astarının iltihaplanması sonucu oluşur. Bu bronş tüpleri ciğerlerinize hava taşımakla görevlidir.
Bronşiti olan insanlarda genellikle kalın, renksiz mukus salgılayan şiddetli öksürük vardır. Ayrıca hastalar; hırıltı, göğüs ağrısı ve nefes darlığı da yaşayabilirler.
Bronşit, akut veya kronik olabilir:
Akut bronşit
Akut bronşit soğuk algınlığı veya başka solunum yolu enfeksiyonundan kaynaklanır. Belirtiler en fazla 3 hafta sürer ve kalıcı etkileri olmadan birkaç gün içinde iyileşme gösterir.
Kronik bronşit
Bronşitin belirtileri 2 yıl içinde 3 aydan fazla sürdüğü zaman kronik bronşite dönüşür. Bronş tüplerinde salgılanan iltihaplar hava yollarında aşırı yapışkan mukus birikmesine neden olur ve bu yüzden hava alışverişi sınırlanır.
Kronik bronşit aslında KOAH hastalığıdır. Kronik bronşiti olan birçok kişi KOAH türü amfizem geliştirir.
Yapılan araştırmalara göre yılda 16.4 milyondan fazla insan KOAH hastalığına yakalanıyor. Hâlâ birçok insan ise KOAH taşıdığını bilmemektedir.
KOAH semptomlarının gelişmesi aslında zaman almaktadır. Bu nedenle insanlar bu durumun yaşamı tehdit etmediğine inanırken durum daha ileri bir aşamaya ilerleyene kadar semptom geliştirdiğinin farkında bile olmaz.
Yaşanan bu durumun önüne geçilemese bile teşhis konulduktan sonra semptomlar için tedavi seçenekleri vardır.
Kronik bronşit’in belirtileri nelerdir?
Bronş tüplerinde yaşanan iltihaplanma ve tahrişten sonra, kornik bronşit birkaç belirgin semptomla sonuçlanır.
Kronik bronşitin yaygın semptomları şunları içerir:
Inatçı öksürük (sıklıkla "sigara öksürüğü" olarak anılır)
Sarı, yeşil veya beyaz olabilen mukus tükürmek
Nefes alıp verirken oluşan hırıltı
Göğüs rahatsızlığı
Zaman geçtikçe, akciğerlerde mukus salımı arttıkça mukus miktarı da artar. Mukus bronş tüplerinde birikir. Özellikle fiziksel aktivitelerinizin esnasında nefes almadan zorluk çekersiniz.
Kronik bronşitin diğer semptomları şunları içerebilir:
Tükenmişlik hissi
Yüksek ateş
Sık ve şiddetli solunum yolu enfeksiyonları
Nefes alırken hırıltı ve çatırdama sesleri
Düşük oksijen seviyeleri nedeniyle morarmışım tırnaklar, dudaklar ve cilt
Bacaklarda ve ayak bileklerinde şişme (periferik ödem)
Kronik bronşit ilerleme kaydettikçe semptomların sıklığı ve şiddeti artmaya başlar.
Daha şiddetli ataklar, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörler tarafından tetiklenir:
Soğuk algınlığı, grip benzeri solunum yolu enfeksiyonları
Vücudun başka yerlerinde görülen enfeksiyonlar
Hava kirliliği veya toz gibi tahriş edici maddelere maruz kalma
Kalp İşlev bozukluğu
Kronik bronşit tedavi yöntemleri
Kronik bronşitin tedavisi olmamasına rağmen, özellikle erken teşhislerde tıbbi tedavi ve yaşam tarzınızın değişiklikleriyle hastalığınızı kolayca kontrol altına alabilirsiniz.
Tıbbi tedaviler
Durumunuzun ciddiyetine bağlı olarak, tedavi süreciniz aşağıdakilerden oluşabilir:
Bronşit Tedavisinde Bronkodilatör
Bronkodilatör, akciğerlerdeki hava yollarını açıp nefes almayı kolaylaştıran bir ilaç türüdür. Kullanılan madde ilacı akciğerlere pompalayan cihaz (yani inhalerle) yardımıyla solunur. Doktorunuz veya cihazı satın aldığınız eczacı bronkodilatörden en iyi şekilde faydalanmanız için inhaleri nasıl kullanacağınızı size anlatacaktır.
Bronşit Tedavisinde Teofilin
Teofilin, solunum yollarındaki kasların gevşemesine yardımcı lan bu sayede nefes almanızı kolaylaştıran oral bir ilaçtır. Bu herhangi solunum zorluklarının giderilmesine yardımcı olur. şiddetli nefes darlığı olan insanlar için bu ilaç reçete edilebilir.
Bronşit Tedavisinde Steroidler
Bronkodilatör veya teofilin sayesinde semptomlarınızda düzelme yaşanmazsa, doktorunuz HCP steroid tedavisine başlar. Bu ilaç inhaler veya hap şeklinde alınır.
Bronşit Tedavisinde Pulmoner rehabilitasyon
Pulmoner rehabilitasyon ise nefes ve genel sağlığı iyileştirmeye yarayan bir programdır. Genellikle nefes alma terapileri, egzersiz gibi stratejilerden oluşur. Genellikle danışmanlık içerir. Tedavi için bulunduğunuz şehirdeki hastanelerde bu programdan yararlanabilirsiniz.
Hastalığınıza egzama eşlik ediyor mu? Egzama ve astımın bağlantısını anlattığımız yazımızı okumak için tıklayınız!
Yaşam tarzı değişiklikleri
Yaşam tarzınızın değişmesi veya doğal tedaviler denemek kronik bronşit semptomlarınızın hafiflemesine yardımcı olabilir.
Aşağıdakileri göz önünde bulundurmak isteyebilirsiniz:
Nem cihazlarının ürettiği ılık, nemli havayı solumak öksürüklerinizi hafifletmeye ve solunum yollarındaki mukusların yumuşamasına yardımcı olur. Cihazın kullanma kılavuzundaki talimatlara uyarak düzenli olarak temizlendiğinden emin olun. Uygun bir şekilde temizlenmez ise cihazdaki su kabında bakteri ve mantar büyüyebilir.
Teneffüs ettiğiniz tahriş edici maddelerin solunumunu azaltmak öksürmeyi ve iltihaplanmayı da azaltır. Örneğin, sigara kullanan bir kişinin sigarayı bırakması önemli ölçüde fayda sağlayacaktır. Yaşadığınız bölgede yüksek düzeyde hava kirliliği varsa dışarı çıktığınız zaman tıbbi bir maske takın. Güçlü kimyasallar içeren boya ya da ev temizlik ürünlerine maruz kalıyorsanız tıbbi maske takmanız gerekmektedir.
Günde en az 5 dakika hareket etmeyi, rutin süresini ve yoğunluğunu kademeli olarak arttırmayı düşünün. Nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız. Doktorunuza ya da spor hocanıza danışmanızda fayda var. Danıştığınız kişiler sizin için sağlıklı ve yararlı bir program hazırlayacaktır.
Büzük dudak solunumu, nefes almakta zorluk çektiğinizde bazen rahatlama sağlayabilir. Büzük dudak nefesinde derin bir nefes alırsınız ve ardından yavaşça ağzınızdan nefes verirsiniz. Nefes verirken dudaklarınızı öpmek üzereymiş gibi tutun. Bunu yapmak nefesinizi düzenlemenize yardımcı olabilir. Büzük dudak solunumu, nefes almakta zorluk çektiğiniz zaman size rahatlama sağlayabilen bir metottur. Bu metotta derin bir nefes alırsınız ve ardından yavaşça ağzınızdan nefes verirsiniz. Nefes verirken dudaklarınızı öne doğru büzmelisiniz. Bunu yapmak nefesinizin düzelmesine yardımcı olabilir.
Kronik bronşite ne sebep olur?
Kronik bronşit, bronş tüplerinin astarının tahriş olması ve iltihaplanması sonucunda ortaya çıkar.
Sürekli tahriş ve şişme yaşanması hava yollarına zarar verir, yapışkan mukus birikmesine neden olur ve bu yüzden havanın akciğerlere ulaşmasını zorlaştırabilir. Bu durum yavaş yavaş nefes alma zorluklarına yol açar.
Enflamasyon, hava geçişlerini mikroplardan ve diğer tahriş edici maddelerden uzak tutmasıyla görevli burun kıllarına zarar verebilir. Burun kılları zarar gördüğünde, solunum yolları genellikle bakteri ve viral enfeksiyonların üreme alanı haline gelir.
Kronik bronşit nedenleri şunlardır:
Enfeksiyonlar
Enfeksiyonlar tipik olarak akut bronşite yol açan ilk tahrişi ve şişmeyi tetikler.
Tütün içmek
Sigara içmek, kronik bronşit gelişmesi için önde gelen risk faktörlerinden bir tanesidir. Hastalığı olanların %90’ından fazlasının sigara bağımlılığı vardır.
Pasif içicilik
Pasif içiciliğe maruz kalmak, kişinin kronik bronşit geliştirme olasılığını da arttır.
Hava kirliliği. Hava kirliliği, kimyasal veya endüstriyel dumanlara, toza ve zehirli gazlara maruz kalmak kronik bronşit olasılığını da arttırır.
Kronik bronşit nasıl teşhis edilir?
Doktorunuz, kronik bronşiti teşhis etmek için semptomlar ve sahip olabileceğiniz diğer durumları da göze alarak sizi muayeneye alacaktır.
Ayrıca aşağıdaki testleri de isteyebilirler:
Göğüs röntgeni
Göğüs röntgeni, öksürüğe neden olan pnömoni gibi akciğer hastalıklarının teşhisi için yapılır.
Kan testleri. Enfeksiyon belirtilerini kontrol etmek için kan testleri kullanılır.
Spirometri
Bu yöntem, akciğerlerinize giren ve çıkan hava akışını ölçmek için spirometre adı verilen bir cihaza üflemeyi içeren solunum fonksiyon testidir.
Arteryel kan gazı
Kan gazı testi olarak da adlandırılan bu test, kandaki oksijen ve karbondioksit miktarını ölçer. Sonuç, doktorunuzun akciğerlerinizin oksijeni kanınıza ne kadar iyi taşıyabildiğini ve ne kadar karbondioksiti dışarı atabildiğini bilmesini sağlar.
Nabız oksimetresi
Bu test kanınızın oksijen seviyesini ölçer. Bu yöntemde parmağınıza cihaz bağlanır ve bu cihazla kanınızdaki oksijen seviyesine bakılır.
BT tarama. BT taraması, vücudun bir bölümünün 3 boyutlu görüntüsünü oluşturmak bir dizi X-ışını alır. Bu tarama, doktorun akciğerlerinizin bir daha ayrıntılı bir görünümünü talep etmesi durumunda yapılır.
Özetle
Kronik bronşitin kesin bir tedavisi yoktur, ancak semptomlarınızın hafiflemesinde ve hastalığı kontrol altına almanızı sağlayacak tedavileri ve terapileri vardır. Yaşam tarzınızın değişmesi de hastalığınızın kontrol altına alınması sağlayan bir tedavi yöntemidir.
Kronik bronşit seviyesi, aşağıdaki gibi değişkenlere bağlı olarak kişiden kişiye önemli ölçüde değişebilir:
Hastalığın şiddeti
Hastanın tedaviye verdiği yanıt
Bir kişinin genel sağlığı
Bir kişinin sigara içip içmediği
Doktorunuzun tedavi planına uymak, hastalığınızın düzelmesine ve yaşam kalitesinin artmasına yardımcı olur.
Doktora başvurmayı ne zaman düşünmelisiniz?
Pek çok insan kronik bronşitin semptomlarını görmezden gelirken sadece sigara kullandığı için öksürüğü olduğuna inanır.
Kronik bronşitini olduğundan şüpheliyseniz hemen doktorunuza başvurmanız önemlidir. Erken teşhis hastalığınızın daha kolay geçmesini sağlar.
Kronik bronşit için tedavi olmamak, solunum problemlerine ve kalp yetmezliğine yol açarken akciğerlerinizde büyük hasar oluşturur.
Öksürüğünüz varsa hemen doktorunuzu arayın:
Üç haftadan uzun sürüyorsa
Uyumanızı engelliyorsa
38°C üzerinde bir ateşiniz varsa
Renksiz mukus veya kan üretiyorsanız
Hırıltı veya nefes darlığınız başladıysa
Commentaires