Kabuklu benler neden olur? Kabuklu ben kanser midir? sorularını bu yazımızda detaylı bir şekilde cevapladık. Daha fazla bilgi için okuyun!
Benler, çoğunlukla ergenlik evresinde ortaya çıkmış olan cilt pigmentleri bozukluklarından kaynaklanır. Çoğunlukla zararsız türleri görülse de nadir zararlı türleri vardır. Bu zararlı benlere görünüşünde değişiklikler olan benleri örnek olarak verebiliriz.
Görüşünde değişiklikler olan benler melanom olabilirler. Derideki melanositler ya da pigment üreten hücrelerde büyümekte olan ciddi ve bazen de ölümcül sonuçlara neden olan cilt kanseri türüne melanom denir.
Fark edilen değişikliklerden birisi de bende kabuklanma oluşması durumunda endişe duyulabilir. Kabuklanma genellikle melanom göstergesidir. Ancak yanlışlıkla bene zarar vermiş ya da cilt kazınmış da olabilir.
Bu yazımızda kanserli benlerin nasıl tanımlanılması gerektiğine dair araştırmalar yapılmıştır.
Kabuklu benler kanserli midir?
Vücudunuzda uzun süredir olan bir benin kabuklanması durumunda; derinin kazınması ve yaralanması ya da kabuğun melanom işaretçisi olması gibi iki olası olasılık vardır.
Kanayan ya da ağrılı bir kabuklu ben endişe nedeni olabilir
Dermatologlar artık kanserli benlerde aradığı ilk özellikler değişiklik göstermeye başladı. Kabuklanma melanom göstergesi olmaya başladı. Bir benin kabuklanması, ağrılı olması ya da kanaması durumunda artık endişe duyulmaya başlandı. Ek olarak şekil, boyut, renk ya da kaşıntı gibi diğer değişiklikler de aranan özellikler arasındadır.
Malanomların kabuk bağlama ihtimali bulunur çünkü kanser hücreleri sağlıklı hücrelerin işlev ve yapılarında değişiklikler yaratmaktadır. Ayrıca cilt hücreleri kabuklanma ya da renk değişiklikleri gibi dokuda oluşan değişikliklere kadar farklı şekillerde tepkiler oluşturabilir.
İyileşmeyen kabuklanma da doktor tarafından kontrol edilmelidir.
Kabuklanmalarla ilgili başka endişeler de kabuklanmaların iyileşmemesidir.
Tüm kabuklu benlerde kanser hücreleri görülmeyebilir. Kabuklanmaların sebebi bilinmemesi halinde doktor kontrolü gerekmektedir.
Tehlikeli benler neye benziyor?
Araştırmacılar, tehlikeli benlerin belirlenmesi için ABCDE ve çirkin öderk yavrusu yaklaşımlarını önermektedir.
ABCDE, bir benin incelenmesi sırasında doktorlar yardımcı olmaktadır.
A = Asimetri: Sağlıklı benler oval ya da yuvarlak şekillere sahiptir. Melanomların ise şekli genellikle düzensizdir.
B = Sınır: Sağlıklı benler genellikle pürüzsüzdür ve sınırları bulunur. Melanomların ise düzensiz kenarları bulunmaktadır.
C = Renk: Sağlıklı benlerde tutarlı renkler bulunur. Melanomlar ise ten rengi, siyah, kahverengi, kırmızı ya da beyaz olmak üzere bir sürü renktedir.
D = Çap/Koyu: Sağlıklı benlerin büyüklüğü 6 mm’den azdır. Benin büyümesi durumunda dermatolog kontrolü şarttır.
E = Gelişen: Evrilen benle; kanar, kaşınır, kabuklanır ve hatta çapı genişler.
Çirkin ördek yavrusu yaklaşımı ise diğer benlere göre bazı benlerin farklı görünmesidir. Çirkin ördek yavrusu yaklaşımı kullanılarak bir benin koyuluğu ya da açıklığı, benin diğer benlere göre farklı yapılara sahip olması, benin diğer benlere göre büyük ya da küçük olması gibi melanom tanımlanabilmektedir.
Çirkin ördek yavrusu yaklaşımının kullanılması cilt bakımı ile ilgili şüphelerin doğrulanmasına yardımcı olmaktadır.
Erken teşhis için en iyi uygulamalar
İnsanlar kanserli lezyonların farklılığını doktorlara göre daha iyi anlamaktadır. Çünkü insanlar sahibi olduğu vücut cildine değişikliklerin farkında olmasına daha yatkındır.
Sürecin daha tutarlı ve daha kolay hale gelmesini sağlayan birkaç tane ipucu bulunmaktadır:
Aylık, iki ayda bir ya da yılda bir kez cilt kontrollerinin yapılması için telefona hatırlatıcı kurmak. Ayrıca benle ilgili sorunları yaşamış bir aile ferdi olması ya da kişisel olarak güneşe maruz kalma veya cilt kanseri geçmişi olan kişilerin daha sık zaman aralıkları seçmesi gerekmektedir.
Cildi ve benlerin takibi sağlayan uygulamalar indirmek. Bazı uygulamalar, dış görünümdeki değişiklikleri değerlendirir ve uyarı düzeyi atar. Bu uygulamalar ücretli değildir ve hiçbir zaman gerçek bir doktor kontrolünün yerini tutmaz.
Benlerin zaman içerisindeki değişimlerinin takip edilmesi için fotoğraf çekilebilir. En iyi doğruluk için ise benlerin aynı mesafeden çekilmesi gerekir.
Bu ipuçlarına ek olarak yıllık cilt kontrolü de yapılmalıdır. Risk faktörlerine bağlı olarak daha sık kontrollerin yapılması önerilmektedir.
Doktorlar tarafından daha sık cilt kontrolünün yapılmasını gerektiren diğer risk faktörleri ise pankreas kanseri gibi diğer kanser türlerinin aile geçmişi ve vücutta bulunan pigmentli benlerin sayısıdır.
Doktor kontrolü ne zaman yapılmalıdır?
Melanom risk faktörlerinin olması durumunda cilt muayenesinin yılda en az bir kere yapılması gerekir.
Kabuklu ben ve buna neden olan yaralanmaların tanımlanması için kontrol gerekmektedir. Benin tehlike yaratıp yaratmadığının belirlenmesi için incelenmekte ve test yapılmaktadır.
Erken teşhis, melanom tedavisi ve hayatta kalmanın önemli bir adımıdır. Belirsizlikler ya da korkulardan dolayı bir benin görmezden gelinmemesi gerekir.
Son Olarak
Melanomları neredeyse %20-30' mevcut benlerde gelişmektedir. Geri kalan melanomlar ise cildin başka bölgelerinde ortaya çıkmaktadır.
Kabuklanma gibi değişikliklerin olması durumunda mevcut benlerin gözetim altına tutulması gerekmektedir. Değişikliklerin fark edilmesi durumunda ise kontrol gereklidir. Skuamöz hücreli karsinom ve bazal hücreli karsinom gibi yaralanma olmadan kanama ya da kabuklanmaya neden olan diğer cilt kanseri türleri de bulunmaktadır.
Ayrıca sadece benlerin değil, tüm cildin kontrol edilmesi gerekmektedir. Sağlık geçmişini göz önüne alındığında, kontrollerin ne sıklıkla olması gerektiği hakkında doktorla konuşulmalıdır.
Comments