Jüvenil İdiopatik Artrit, Belirtiler, Teşhis ve Tedavi

Jüvenil İdiopatik Artrit, Belirtiler, Teşhis ve Tedavi Yöntemleri hakkında bu yazımızda detaylı bilgilere yer verdik. Daha fazla bilgi edinmek için okumaya devam edin!

Jüvenil idiyopatik artrit nedir?

Daha önceki zamanlarda juvenil romatoid artrit olarak bilinen juvenil idiyopatik artrit (JIA), en çok çocuklarda görünen artrit türlerinden birisidir.

Artrit, aşağıdaki durumların görüldüğü bir rahatsızlıktır:

Sertlik
Şişme
Eklemlerde ağrı

Bazı çocuklarda artrit sadece birkaç ay sürse de bazı çocuklarda yıllarca sürebilir. Çok nadir durumlarda ise bu durum ömür boyu sürebilir.

Jüvenil İdiopatik Artrit’in kesin nedeni bilinmiyor. Bununla birlikte, uzmanlar bunun ilk olarak bir otoimmün hastalık olduğuna inanmaktadır. Otoimmün hastalıkları olan insanlarda, bağışıklık sistemi fark etmeden zararsız hücrelere sanki tehlikeli istilacılarmış gibi saldırmaya başlar.

Çoğu Jüvenil İdiopatik Artrit vakası hafif olarak geçmektedir, ancak şiddetli vakalar eklem hasarlarına ve kronik ağrılar gibi komplikasyonlara neden olabilmektedir. Jüvenil İdiopatik Artrit semptomlarını bilmek, durum gelişme göstermeden erken tedavi almak için önemlidir.

Tedavi genellikle şunlardan oluşur:

İnflamasyonu azaltmak
Ağrıyı yönetmek
İyileştirme işlevi
Eklem hasarını önleme

Bu tedaviler, çocukların aktif ve üretken bir yaşam tarzına sahip olmasına yardımcı olabilir.

El Artriti Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Teşhis ve Tedavisi

Jüvenil idiyopatik artritin belirtileri nelerdir?

Jüvenil İdiopatik Artrit’in en yaygın semptomları şunlardan oluşmaktadır:

Eklem ağrısı
Sertlik oluşması
Azaltılmış hareket aralığı
Sıcak ve şişmiş eklemler
Topallama
Etkilenen bölgede kızarıklık
Şişmiş lenf düğümleri
Tekrarlayan ateşler

Jüvenil İdiopatik Artrit bir ya da birden fazla eklemde görülebilmektedir. Bazı durumlarda, rahatsızlık tüm vücudu etkileyerek döküntü, ateş ve şişmiş lenf düğümlenmesine neden olur. Bu alt türe, sistemik Jüvenil İdiopatik Artrit olarak adlandırılır ve Jüvenil İdiopatik Artrit'li çocukların yaklaşık yüzde 10'unda görülmektedir.

Eroziv Osteoartrit Nedir?

Jüvenil idiyopatik artrit türleri nelerdir?

Altı tür Jüvenil İdiopatik Artrit vardır:

Sistemik Jüvenil İdiopatik Artrit. Bu tür Jüvenil İdiopatik Artrit, eklemler, deri ve iç organlar dahil tüm vücutta ektilidir.
Oligoartiküler Jüvenil İdiopatik Artrit. Bu tür Jüvenil İdiopatik Artrit, en fazla beş eklemde görülür. Artritli tüm çocukların yaklaşık yarısında bulunmaktadır.
Poliartiküler Jüvenil İdiopatik Artrit. Bu tür Jüvenil İdiopatik Artrit, beş ya da daha fazla eklemde görülmektedir. Romatoid faktör olarak bilinen protein olabilir ya da olmayabilir.
Juvenil psoriatik artrit. Bu tür Jüvenil İdiopatik Artrit eklemleri etkiler ve sedef hastalığı neden olur, bu nedenle juvenil psoriatik artrit olarak adlandırılır.
Entezit ile bağlantılı Jüvenil İdiopatik Artrit. Bu tür Jüvenil İdiopatik Artrit, tendonların ve bağların bulunduğu kemikleri içerir.
Farklılaşmamış artrit. Bu Jüvenil İdiopatik Artrit türü, iki ya da daha fazla alt türün kapsanmasıyla ya da diğer alt türlerin hiçbirinde bulunmayan semptomları içerir.

Ne kadar çok eklem etkilenirse, hastalık o kadar şiddetli fazla şiddetli olmaktadır.

Spondiloartrit Nedir? Türleri, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Juvenil idiyopatik artrit nasıl teşhis edilir?

Çocuk doktoru, kapsamlı fizik muayene yapar ve ayrıntılı bir sağlık geçmişi ister. Bu talepler sonucu Jüvenil İdiopatik Artrit’i teşhis edebilir.

Ayrıca aşağıdakiler gibi çeşitli tanı testleri de istenebilmektedir:

C-reaktif protein testi. Bu test, kandaki C-reaktif protein (CRP) miktarını ölçmektedir. CRP, karaciğerin iltihaplanması sonucu üretilen bir maddedir. Enflamasyonu, sedimantasyon hızını ya da eritrosit sedimantasyon hızını (ESR) belirleyen başka bir test de yapılabilmektedir.
Romatoid faktör testi. Bu test, bağışıklık sistemi tarafından üretilen antikor olan romatoid faktörün varlığını tespit etmekte kullanılır. Bu antikorun varlığı genellikle romatizmal bir hastalığı göstergesidir.
Antinükleer antikor. Antinükleer antikor, esas olarak hücre çekirdeğinde bulunan nükleik aside (DNA ve RNA) karşı koyan antikordur. Genellikle otoimmün hastalığı bulunan insanlarda bağışıklık sistemi tarafından üretilmektedir. Bir antinükleer antikor testi, proteinin kanda bulunup bulunmadığını tespit edebilir.
HLA-B27 testi. Bu test, entezit ile bağlantılı Jüvenil İdiopatik Artrit ile ilişkili bir genetik neden tespit eder.
Röntgen ya da MRI taraması. Bu görüntüleme testleri, enfeksiyonlar ve kırıklar gibi eklem iltihaplanmasına ağrılara neden olan diğer durumları belirlemek için kullanılır. Görüntüleme ayrıca inflamatuar artritin alt türlerinin spesifik bulgularını da ortaya çıkarabilir.

İltihaplı Romatizma Nedir? Türleri, Tedavisi ve Risk Faktörleri

Juvenil idiyopatik artrit nasıl tedavi edilir?

Çeşitli tedaviler Jüvenil İdiopatik Artrit 'in semptomlarını etkili bir şekilde yönetebilir ve en aza indirebilir. Hastaneler ya da sağlık kuruluşları genellikle ağrı ve şişliği azaltmak, hareket ve gücün korunması için tedavilerin bir birleşiğini önerir.

Suprapatellar Bursit Nedir? Neden Olur? Egzersiz ve Tedavisi

Tıbbi tedavi

İbuprofen (Advil) ve naproksen (Aleve) gibi nonsteroid antiinflamatuar ilaçları kullanmak (NSAID'ler), diğer tedavilerle beraber iltihaplanmayı ve şişmeyi de azaltmak için sıklıkla kullanılmaktadır. Çocuklarda olası olumsuz yan etkiler nedeniyle aspirin nadir kullanılır.

Hastalığı modifiye eden antiromatizmal ilaçlar (DMARD'lar) ve biyolojik ilaçlar gibi çok güçlü ilaçlar genellikle reçete edilmektedir.

DMARD'lar hastalığın seyrini değiştirmek ve kontrol altına için kullanılır, bu durumda bağışıklık sistemini baskılanmasına ve eklemlere saldırmasını önlerler.

DMARD'ların kullanılması, yalnızca NSAID'ler yerine önerilmektedir. Çocuk doktorları, biyolojik ilaçları kullanmadan önce NSAID'li ya da NSAID'siz DMARD'larla tedaviye başlamaktadır.

Jüvenil İdiopatik Artrit'in tedavi edilmesi için kullanılan bazı DMARD örnekleri şunlardan oluşmaktadır:

Metotreksat
Sülfasalazin
Leflunomid

Metotreksatın şu anda diğer DMARD'lara göre daha fazla kullanıldığını unutmamak gerekmektedir.

Biyolojik ilaçlar, hastalık sürecinde yer alan spesifik moleküllerin ya da proteinlerin doğrudan etkilerini kontrol altına almayı amaçlar. Biyolojik ilaçlarla tedavi olmak DMARD tedavisi ile birlikte kullanılabilmektedir.

Enflamasyonu ve eklem hasarlarını azaltmak için kullanılabilecek bazı biyolojik ilaç örnekleri şunlardan oluşur:

Abatacept (Orencia)
Rituksimab (Rituxan)
Tocilizumab (Actemra)
TNF inhibitörleri (Humira)

Etkilenen ekleme, özellikle semptomların günlük aktivitelerin yerine getirilmesine müdahale ettiği zaman, bir steroid ilacı enjekte edilmektedir. Bununla birlikte, çok fazla sayıda eklem söz konusu olduğu zaman bu yöntem önerilmemektedir. Çok şiddetli vakalarda, eklemlerin tamamen değişmesi için ameliyat gerekebilir.

Bursit Nedir? Belirtileri, Türleri, Teşhis ve Tedavisi

Yaşam tarzında değişiklikler

Sağlıklı beslenmek ve bu beslenme planına uymak herkes için önemlidir. Ancak, özellikle Jüvenil İdiopatik Artrit’li çocuklar için fayda göstermektedir. Çocukların aşağıdaki yaşam faaliyetlerinde değişiklikler yapması; semptomlarla daha kolay başa çıkılmaya ve olası komplikasyon riskinin azalmasına yardımcı olabilmektedir. Bu değişiklikler:

İyi yemek yemek

Jüvenil İdiopatik Artrit’li çocuklarda kilo değişmeleri çok olağan bir durumdur. Alınan ilaçların iştah arttırıcı ya da azaltıcı özellikleri bulunmaktadır. Bu özellikler hızlı kilo alımlarına ya da kilo kaybına neden olmaktadır. Bu gibi risk taşıyan durumlarda; doğru miktarlarda kalori alımları yapmak, çocukların sağlıklı bir şekilde vücut ağırlıklarını korumasına yardımcı olabilir.

Düzenli egzersiz yapmak

Haftada en az üç kez egzersiz yapmak, kasların güçlenmesine, eklemlerin esnekliğinin artmasına yardımcı olur. Egzersiz yapmak Jüvenil İdiopatik Artrit ile uzun süreler boyunca başa çıkmayı kolaylaştırmaktadır. Yüzme ve yürüme gibi egzersizler yapmak en iyi aktivitelerdir. Ancak bu egzersizleri yapmadan önce çocuğunuzun doktoruyla konuşmanız en mantıklı harekettir.

Fizik Tedavi

Bir fizyoterapist, çocuğunuza bir egzersiz rutinine bağlı kalmanın önemini öğretebilir ve hatta özel durumlarına uygun egzersizler önerebilir. Terapist, sert, ağrılı eklemlerde güç oluşturmaya ve esnekliği geri kazanmaya yardımcı olabilecek bazı egzersizler önerebilir.

Eklem hasarlarını ve kemik ile eklemlerde anormal büyümeleri önlemek için doktorun önerdiği planlara uymak gerekmektedir.

Jüvenil idiyopatik artritin potansiyel komplikasyonları nelerdir?

Tedavi edilmeyen Jüvenil İdiopatik Artrit daha fazla komplikasyona neden olabilir. Bu komplikasyonlar şunlardan oluşmaktadır:

Anemi
Uzun süreli tekrarlayan ağrı
Ortak yıkım
Yetersiz büyüme
Düzensiz uzuvlar
Görme değişiklikleri
Perikardit ya da kalp çevresinde şişlik

Son olarak

Hafif ila orta dereceli Jüvenil İdiopatik Artriti bulunan çocuklar genellikle komplikasyonsuz bir şekilde iyileşebilmektedir. Bununla birlikte; Jüvenil İdiopatik Artrit, ara sıra alevlenmelerin artmasına neden olma eğiliminde olan uzun süren bir durumdur. Çocuklarda bu rahatsızlıklar sırasında eklemlerde sertlik ve ağrı olmasını beklenebilir.

Jüvenil İdiopatik Artrit daha gelişmiş hale geldiği zaman, remisyona girme şansı çok düşüktür. Bu nedenle erken teşhis ve tedavi çok çocuğunuzun sağlığı için çok önemlidir. Hızlı tedavi, artritin daha şiddetli hale gelmesini ve diğer eklemlere de yayılmasını önleyebilmektedir.

Unutmamanız gerekir ki jüvenil idiopatik artrit tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır ve en iyi bilgi için bir hekime danışmanız gerekir.