Egzama ve enflamasyonun bağlantısı
Atopik dermatit olarak adlandırılan egzama, iltihaplanma sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır ve egzama olduğunuzda vücudunuz iltihaplanmaya başlar, kızarır ve kaşınır.
Enflamasyon kötü bir şey değildir aksine yararlıdır çünkü bağışıklık sisteminiz yaralanma veya enfeksiyon durumlarında, antikor ve protein salınımını arttırır; hasar görmüş bölgeye kan akışını hızlandırır.
Egzama ile bağışıklık sisteminiz, çevrenizdeki tipik zararsız maddelere aşırı bir tepki verir. Bu durum da kronik bir iltihaplanma döngüsüne girer ve zamanla bu iltihaplanmalar cildinize zarar vermeye başlar, kızarıklık ve kaşıntılara neden olur.
Egzama ve enflamasyonun yaygın nedenleri
Bazı tetikleyiciler egzamaların artmasına neden olur.
Egzamayı kötüleştiren yiyecekler
Aşağıdakilere benzer gıdaların vücutta enflamasyonu arttırdığı bilinmektedir:
Patates kızartması gibi kızarmış yiyecekler
Gazlı içecekler ve şekerli içecekler
Kırmızı et ve kırmızı et içeren gıdalar ve sosis, sucuk gibi işlenmiş etler
Kurabiye, beyaz ekmek ve kek gibi rafine karbonhidratlar
Margarin, katı yağ ve domuz yağı
Bu yiyecekleri tüketmemek cildinizin tepkimelere girmemesine yardımcı olur ancak bu yiyecekleri tüketmemeye başlamadan önce doktorunuzla iletişime geçin. Doktorunuz vücudunuzun ihtiyaç duyduğu besinleri karşılayabilmesi için sizi eliminasyon diyetine sokacaktır.
Cildinizde rahatlama yaşandıktan sonra zamanla bu gıdaları diyetinize ekleyebilir ve vücudunuzun teker teker hangi gıdaya tepki verdiğini kontrol edebilirsiniz.
Sigara içmenin egzamaya etkisi
Tütün, kanser ve diğer sağlık sorunları da dahil olmak üzere bir dizi ciddi sağlık sorunlarıyla bağlantılıdır ve egzama, tütün kullanımından kaynaklanan sağlık sorunlarından biridir.
Sigara dumanı cildi tahriş etmenin yanı sıra bağışıklık sistemi üzerinde de zararlı bir etkiye sahiptir ve vücutta kronik inflamasyon üretir. Sigara içenlerin kanlarında C-reaktif protein (CRP) gibi inflamatuar belirteçlerin seviyeleri daha yüksektir.
Yapılan araştırmalara göre sigara içen veya pasif içici olan insanların egzamaya yakalanma ihtimallerinin daha yüksek olduğu doğrulandı.
Sigarayı bırakmak zaman alabilir. Sigara içen çoğu insanın sigarayı bırakmaya çalıştığını ancak çoğu insanın başarısız olduğu biliniyor.
Nikotin yerine kullanabileceğiniz ilaçlar sigara içme dürtüsünü kontrol altına alabilir. Sigarayı bırakmak istiyorsanız doktorunuza ya da ilgili kuruluşa danışabilirsiniz.
Alerjilerin egzamaya etkisi
Egzama alerjik bir hastalıktır. Bu, bağışıklık sisteminizin çevrenizdeki normalde zararsız maddelere iltihap üreterek tepki verdiği anlamına gelir.
Egzamayı tetikleme olasılığı en yüksek olan alerjenlerden bazıları şunlardır:
Deterjanlarda, kozmetik ürünlerinde ve ev temizleyicilerinde kimyasallar ve kokular
Toz
Polen
Evcil hayvan tüyü
Nikel veya diğer metaller
Egzamayı önlemek için tetikleyicilerden uzak durmaya çalışın. Hangi maddelerin egzamaya yol açtığını unutmamak için notlar alın.
Alerji testleri veya çeşitli alerji tedavileri vücudunuza tetikleyici maddeleri vücudunuza küçük dozlarda enjekte eder ve bunlara karşı bir süre sonra antikor üretmeye başlar. Bu antikorlar vücudunuzun tepkimelere girmesini engeller.
Uyku eksikliği ve egzama
Sağlıklı bir bağışıklık sistemi için 7 ile 9 saat arasında uyumak şarttır. Uyku, bağışıklık sisteminizin mikroplara ve diğer olası tehditlere karşı nasıl tepki verileceğini öğrenmeye yardımcı olur. Bu yüzden düzgün uyku alışkanlığı olmayan insanlarda enfeksiyon ve alerji eğilimi fazladır.
Uyku düzeni olmadığı zaman iltihaplanma yeniden oluşmaya başlar. Bozulan uyku düzeni iltihaplanmayı daha kalıcı bir hale getirebilir.
Egzama yüzünden oluşan kaşıntılar uykuyu daha da zor hale getirir. Bu durumda sizi yetersiz bir uyku çekmenize hatta REM uykusu ve kaşıntı döngüsüne sokar. İlaçlar ve diğer tedavi yöntemleri egzamanızı kontrol altına alarak daha sağlıklı uyumanıza yardımcı olur.
Stresin egzamaya etkisi
Ruh sağlığınız cildinizin sağlığıyla bağlantılıdır. Stres altında vücudunuz adrenalin ve kortizol hormanları salgılar.
Fazla miktarda salgılanan kortizol cillte iltihaplanmayı arttırabilir.
Stres kaynaklı oluşan egzamalar sizi daha endişeli yapabilir. Stresi yönetmek egzamayı önlemeye yardımcı olur.
Stresi kontrol altına almanın bazı yolları:
İyi bir kitap okuyarak kendinizi meşgul edin veya günde birkaç dakika meditasyon yapın.
Komik bir film ya da yakın arkadaşla telefon görüşmesi gibi iyi bir oyalama ile düşüncelerinizi stresten uzaklaştırın.
Egzersiz yapın.
Egzama semptomlarınız hakkında konuşabileceğiniz insanları bulun.
Enfeksiyonların egzamaya etkisi
Enfeksiyon ve egzama sağlığınızı risk altına sokar. Bunun nedeni (kısmen) cilt bariyerinizin zayıflaması ve bu sayede enfeksiyonların oluşmasına daha elveriş sağlamasıdır. Diğer bir neden ise iltihabın mikroplara karşı bağışıklık tepkimesine müdahale etmesidir.
Enfeksiyonları önlemek için:
Her gün ılık bir duş veya banyo yapın.
Banyodan sonra vücudunuza nemlendirici veya reçeteli topikal ilaç uygulayın.
İltihabı azaltmak ve cildinizin mikroplara karşı bariyerini iyileştirmek için steroid krem veya kalsinörin inhibitörü kullanın.
Egzama ve enflamasyonun tedavisi
Egzamayı tedavi etmek, tetikleyicilerden kaçınmakla başlar. Her gün ılık suda duş almak ve sonrasında yağ açısından yüksek nemlendiriciler kullanmak cildinizim kaşınmasını ve kurumasını önler.
Bazıları reçetesiz satılan ve bazıları reçeteyle satılan bu topikal tedaviler iltihabı azaltır ve kaşıntıyı durdurur:
Steroidler
Benadryl, Zyrtec ve Claritin gibi antihistaminikler
takrolimus merhem (Protopic) ve krem (Elidel) gibi kalsinörin inhibitörleri
Orta veya şiddetli egzamalar için doktorlar azatioprin, siklosporin veya metotreksat gibi ilaçları kullanmanızı önerirler. Bu ilaçlar bağışıklık tepkilerini azaltır, semptonları hafifletmeye yardımcı olur.
Hafif ila orta derecede egzaması olan kişilere crisaborole kullanılması söylenir. Steroid içermeyen topikal merhem, 2016 yılında Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından egzama tedavisi için onaylandı.
Dupilumab (Dupixent), egzamayı tedavi etmek için FDA onaylı tek biyolojik ilaçtır. Enflamasyon sürecine katkıda bulunan iki önemli kimyasalı bloke eder. İnterlökin-4 (IL-4) ve interlökin-13 (IL-13) içerir.
Doktorunuzla iletişime geçin
Semptomlar günlük hayatınızı etkiliyorsa doktorunuza hangi tür iltihabın semptomlara neden olduğunu ve bunları nasıl kontrol altına alacağınızı sorun. Tetikleyicileri belirlemek ve belirtileri azaltmak için süreci doktor kontrolünde ilerletin.
Egzama genellikle doktorların "atopik dermatit" dediği bir grup rahatsızlığın parçasıdır. Egzaması olan kişilerin çoğunda astım ve alerjilerinde bulunduğu bilinmektedir. Bu koşullara sahipseniz, onlar için de tedaviye ihtiyacınız olabilir.
Son Olarak
Enflamasyon, kaşıntı ve kızarıklık gibi semptonlara katkıda bulunan egzamanın bir sürecidir. Diyet, tetikleyicilerden kaçınma ve kullanacağınız ilaçlar iltihabı ve semptomları azaltmanın yollarından birkaçıdır.
İltihabı ve kaşıntıyı gideren tedaviyi bulmak biraz zaman alabilir. Denediğiniz ilk tedavi yardımcı olmuyorsa doktorunuzla tekrar iletişime geçin ve diğer tedavilere odaklanın.
Comments