Bu yazımızda detoks yapmanın tehlikeleri nelerdir? sorusuna cevap verdik.
Kısa süren “detoks diyeti” ve “detoks temizliği” nadiren kalıcı etkilere sahip olurken, detoksa başladıktan sonra, başlamadan önceki sağlığınızdan daha sağlıksız olabilirsiniz. Ancak daha sağlıklı olmak için uygulanan teknikler işe yaramasa dahi bir süre boyunca göze çekici gelmektedir.
Detoks temizliği yapmak önemli ölçüde değişikliklere yardımcı olur. Bazı kullanılan teknikler şunları içerir:
Otlar ve baharatlar kullanmak
İçme suyu ya da diğer sıvılar tüketmek
Kalori kısıtlamak
Sauna kullanmak
Belirli diyet takviyeleri kullanmak
Sadece belirli yiyecekleri yemek
Çevredeki belirli şeylere maruz kalmayı azaltmak
Ticari kâr güdülerek temin edilen detoks planlarını internet üzerinden sipariş etmek kolaydır. Genellikle bu detokslar hakkında satıcılar detoksların katabileceği faydalar dahil olmak üzere bir sürü geniş iddialarda bulunurlar. Ancak satılan bu ürünlerin toksin türleri ya da tam olarak neye, ne kadar etki ettiği hakkında bilgilendirme yapmazlar.
Ayrıca, satıcılar detoksun sonuçları hakkında herhangi bir gerçek kanıt sunmama eğiliminde olurlar. Bu durum kısmen de olsa detokslarla ilgili çoğunlukla düşük kaliteli ve sınırlı olmasından kaynaklanmaktadır.
Vücudun doğal detoksu
Kanada’da yaşayan akupunktur ve geleneksel Çin tıbbı üzerine çalışmalar yapan uzmanlar, bu aşırıya kaçan bu diyet değişikliklerinin çoğunda yarar yerinde zarar bulunmakta olduğunu savunmaktadırlar.
Uzmanlar, bunun yerine “bütün gıdaların olduğu sağlık bir yeme alışkanlığı ve yaşam tarzı değişiklikleri lehine” olduğunu düşünmektedirler. Ayrıca, vücudun kendi “sözde toksinlerin vücuttan atılması” için süreç işlediğini de belirtiyorlar.
Aslında vücutta bulunan dört farklı organ, potansiyel olarak zararlı maddelerin vücuttan atılmasıyla görevlidir. Bu organlar ise şunlardır:
Böbrekler: Böbrekler, kandaki kirli kanı temizler ve idrardaki toksinleri giderir.
Karaciğer: Karaciğer, besinlerin sindirimine yardımcı olur ve atıkların böbrekler vasıtasıyla vücuttan atılmasına yardımcı olur.
Akciğerler: Akciğerler havadaki toksinlerin atılmasına yardımcı olur.
Kolon: Kolon, bağırsak hareketleri yoluyla atıkların ve toksinlerin atılmasına yardımcı olur.
Vücudu ve ilgili adımların detoksifiye eden organları beslemek için en iyi yollar şunlardır:
Lif, sebze, meyve ve yağsız protein kaynaklarıyla dolu besleyici yoğun bir yemek yemek
Haftada ortalama 150 dakika orta yoğunlukta egzersiz yapmak
Yeterli miktarda dinlenmek
Sigara tüketiyorsanız bırakmak
Alkol alımından kaçınmak ya da azaltmak
Hidratlı kalmak için yeterli su içmek
Su detoksunun dezavantajları
Sağlıklı beslenme üzerine araştırma yapan araştırmacılar, çok fazla su içmenin hiponatreminiye yol açtığını düşünmektedir. Bu durum da kanınızda çok az sodyum bulunmasına ve bu nedenle hücrelerin şişmesine neden olur.
Bu dezavantajlar, aşağıdakileri içeren semptomlara neden olabilir:
Mide bulantısı
Kusma
Baş ağrısı
Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
Yorgunluk
Kas krampları
Nöbetler
Koma
Bu semptomların aniden ve şiddetli bir şekilde değişir, yaşamı tehdit edebilir ve tıbbi müdahale gerektirebilir.
Ulaşılan sonuçlar, aşırı miktarda su içmenin ve kalori alımının sınırlandırılmasından dolayı elektrolit dengesizliğe yol açtığını göstermektedir.
Oruç detoksu
Birçok araştırmacı, yalnızca meyve suyu içeren bir diyetin ya da müshil içeren detoks için tavsiyede bulunurken, diğer araştırmacılar otofajiyi uyaran bir yeme alışkanlığının kullanılmasını önermektedir.
Birçok üniversitenin yürüttüğü bir çalışmada profesürler “Otofaji oruç tutarak uyarılır” diyor.
Bir sürü temizlik, besin takviyeleri ve kalori kısıtlamalarını içeren araklı oruç baz alınarak tasarlanmıştır.
Diğer detoks türlerinden farklı olarak; kanıtlar, aralıklı oruç tutmanın kilo kaybı da dahil olmak üzere bazı faydalar sağladığını göstermektedir. Bazı kanıtlar ise diyetle ilgili bu yaklaşımın, vücudun enerji için glikoz yerine yağdaki ketonları kullanması konusunda vücudun alışmasını sağladığını göstermektedir. Bu değişiklikler ani yağ kayıplarına neden olabilir.
Detoks üzerine yapıla 2017 yılındaki bir araştırmadaki kanıtlar, başlangıçta kilo kaybının mümkün bir durum olduğunu, ancak bir süre sonra hiçbir fayda sağlamadığını göstermektedir. Bunun nedeni ise detoksun kalori kısıtlamalarından dolayı, yani günlük yeme rutinlerinin değişmesinden dolayı kaybettiğiniz kiloların geri alınmasıdır.
Ancak bu kanılar herkes için geçerli olmayabilir. Kilonuzu yönetmek üzerine olan hedeflerinizi doktorunuzla konuşmalı ve araklı orucun bu hedeflere ulaşıp ulaşmadığınızı belirlemelisiniz.
Sağlınızdan şüphe etmeniz olağan bir durumdur
Diyetisyenler ve sağlık uzmanları, çoğu insanın vücutlarında hangi zararlı maddelerin bulunduğunun yanı sıra toksinin ne olduğunu bile tanımlayamadığını söylemektedir.
Yine de birçok insanın müshil içeren ya da kalorileri azaltan ürünler kullanarak detoksa başlayacağını; çünkü “detoks”un “yaşlanmaktan” daha cazibeli olduğu düşüncesi içinde olmasıydı.
Yine de bu kısa süreli çözümlerden başlangıçta bir sürü kilo kaybeden hastalardan bazıları, arınma ya da detoks diyeti bittikten sonra bile daha sağlıklı kararlar alma konusunda derslerini aldı.
Ek olarak, 2017 yılında kilo kaybı için diyet seçeneklerini kapsayan bir incelemeye sonuçlar her insanda değişiklik göstermediğini açıklıyor. Araştırmacılar, detoksun başlangıçta kilo kaybına yardımcı olmasını, ancak daha sonrasında o kişinin detoksu bırakmasıyla yine kilo alacağını belirtiyor.
Uzmanlar, dengeli ve sağlıklı yemek alışkanlığının olmasını, düzenli aktiviteler yapılmasını, tütün ve alkol gibi bilinen toksinlerden uzak durulması gerektiğini savunmaktadırlar. Ayrıca yeterli miktarda uyumayı ve yeterli miktarda su tüketmeyi de önerirler.
Bu sayede, herhangi bir kalıcı fayda sağlamayan, kısa sürede sağlığınıza zarar veren hızlı diyetleri uygulamak yerine, vücudunuzun kendi detoksifikasyon sistemlerini denemek isteyebilirsiniz.
Detoks yapmak ruh sağlığını nasıl etkiler?
Yediğiniz yiyecekler ruh sağlığınız üzerinde önemli rol oynar. Uluslararası sağlık merkezlerine göre, araştırmaların giderek artması, beslenmenin ruh sağlığında önemli bir rol oynadığını göstermektedir.
Araştırmacılar, 2020 yılında ruh hali ve yeme alışkanlıkları üzerine yaptığı araştırmada; farklı yeme alışkanlıklarının ruh halini etkilediğini öne süren kanıtlar buldu. Akdeniz diyetinin zihinsel sağlık açısından daha fazla işlenmiş gıdalar bulunduran tipik diyetlere göre daha fazla destek sağladığını belirttiler.
Uzmanlar; bazı gıdaların şeker seviyeleri, bağırsak mikrobiyomunu ve bağışıklık tepkisini etkileyebileceğinden dolayı bunların hepsinin ruh halinizde değişiklikler yapacağını da belirttiler. Yine de diyetlerdeki değişikliklerin zihinsel sağlığı nasıl etkilediğini tam olarak görmek ve anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var.
Özet
Detoks çeşitleri ve planları, toksinlerin vücuttan atılması için gerekli görülmez. Vücudunuz zaten zararlı ya da gereksiz maddeleri vücuttan uzaklaştıracak organlara ve sisteme sahiptiç
Sağlıklı bir yeme alışkanlığı, düzenli egzersiz yapmak ve sigara ile alkolden kaçınmak dahil olmak üzere yaşam tarzınızda değişiklikler yapmak sizin için daha faydalı olur.
Kilo vermek sizin için bir hedef ise bazı detoks türleri başlangıçtaki kilo kaybını teşvik edebilir. Bununla birlikte, sonraki zamanalar için stratejileriniz olmazsa, detoksu bıraktığınız anda muhtemelen kilo alacaksınız.
Comments