Dermatomiyozit Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Teşhis ve Tedavi hakkında bilinmesi gereken her şeyi bu yazımızda bir araya getirdik. Daha fazla bilgi edinmek için okuyun!
Dermatomiyozit nedir?
Dermatomiyozit nadiren görülen inflamatuar bir rahatsızlıktır. Belirgin deri döküntüleri, inflamatuar miyopati ya da kas güçsüzlüne neden olan iltihaplı kaslar dermatomiyozitin en yaygı belirtilerindendir.
Varlığı kanıtlanmış olan üç inflamatuar miyopatiden birisidir. Dermatomiyozit hem yetişkinleri hem de çocukları etkilemektedir.
Bu rahatsızlığın kesin sonuçlar veren tedavisi yoktur. Yapılan tedaviler sadece semptomların azalmasına yardımcı olmaktadır.
Dermatomiyozit belirtileri
Çoğu zamanlarda, görülen ilk semptomu yüz, göz kapakları, tırnak kütikül alanları, göğüs, eklemler dirsekler ya da dizlerde belirgin deri döküntüsü olmaktadır. Bu döküntülerin düzensiz olmasının yanı sıra mor ve mavimsi renkleri vardır.
Göğüste oluşan kızarıklıklar, şal benzeri desenlere sahip olduğu için “şal işareti” olarak adlandırılmaktadır. Ellerde olan kızarıklıklar, cildin pürüzlü ve kirli görünmesine sebep olduğu için “tamirci eli” olarak adlandırılır.
Bu rahatsızlık haftalar ya da aylar içinde gittikçe kötüleşen kas hastalığına neden olabilir. Bu kas zayıflıkları çoğu zaman kollarda, boyunda ya da kalçada başlamaktadır. Vücudun her iki tarafında da bu zayıflıklar hissedilmeye başlayabilir.
Dermatomiyozitin diğer belirtileri arasında kas ağrıları, kas hassasiyeti, yutma güçlüğü, akciğer sorunları, bitkinlik, yüksek ateş, nefes darlığı, sindirim sistemi sorunları ve kasların tutulumuna rastlanabilir.
Döküntülerin olduğu fakat kas güçsüzlüğünün görülmediği bir dematomiyozit alt türü bulunmaktadır. Bu türe amyopatik dermatomiyozit denilmektedir.
Dermatomiyozit nedenleri
Dermatomiyozitin kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Bununla birlikte, birden fazla otoimmün hastalıkla birçok benzer özelliği vardır.
Vücuttaki antikorlar olarak adlandırılan hastalıklarla mücadele eden hücreleri, sağlıklı hücrelere saldırmaya başladığı zaman otoimmün hastalık oluşmaktadır. Zayıflamış bağışıklık sistemine sahip olmak da bu hastalığa yakalanmaya neden olabilmektedir.
Örneğin, kanser ya da viral bir enfeksiyona sahip olmak bağışıklık sistemini tehlikeye atabilmektedir. Bu örnekler dermatomiyozit gelişimine neden olabilir.
Dermatomiyozit vakalarının nerdeyse yüzde 15 ile 30’u meme, akciğer ya da yumurtalık kanseri gibi malignitelerle alakalıdır. Bu ilişkiye paraneoplastik dermatomiyozit olarak bilinmektedir. Bu tür hastalığın bir timörle ilişkili olmasına ancak doğrudan ilişkili olmadığı da bilinmelidir.
Dermatomiyozitin risk faktörleri
Her insanda dermatomiyozit gelişebilmektedir. Bu hastalık en sık 40 ila 60 yaş arası yetişkinleri ve 5 ila 15 arasındaki çocukları etkilemektedir.
Hastalık, kadınları erkeklere göre iki kat daha fazla etkilemektedir. Yapılan araştırmalara göre ise bu hastalık siyahi insanlarda daha çok görülmektedir.
Dermatomiyozit teşhisi
Doktor size yaşadığınız semptomlar ve sağlık geçmişiniz hakkında sorular sormaya başlayacaktır. Doktor daha sonrasında fizik muayene yapmaya başlar. Dermatomiyozitin kendine ait otoimmün bir döküntüsü olduğu için teşhis edilmesi çok daha kolay olan bir inflamatuar kas rahatsızlığıdır.
Teşhis edilmesi için doktorunuz ayrıca şu testlerin yapılmasını da isteyebilir:
Anormal kasları saptamak için bir MRI testi
Kasları kontrol eden elektriksel uyarıları kaydetmek için bir elektromiyografi (EMG) testi
Normal hücrelere saldıran antikorlar olan kas enzimlerinin ve otoantikor seviyelerinin kontrol edilmesi için bir kan analizi
Bir kas dokusu örneğinde iltihap ve hastalıkla ilişkili diğer sorunları tespit etmek için bir kas biyopsisi
Bir deri örneğinde hastalığın neden olduğu komplikasyonların tespiti için bir deri biyopsisi
Dermatomiyozit tedavisi
Çoğu hasta için dermatomiyozitin kesin sonuç veren bir tedavi bulunmaz. Hastalığın şiddetine göre yapılan tedavi cildin durumunu ve kas zayıflığını iyileştirebilir. Yapılan mevcut tedaviler arasında ilaç, fizik tedavi ve cerrahi bulunmaktadır.
Kortikosteroidler
Prednizon gibi kortikosteroid ilaçların kullanılması çoğu durumda tercih edilen tedavi yöntemlerinden birisidir.
Bu ilaçları ağız yoluyla alabilirken cildinize de uygulayabilirsiniz. Kortikosteroidler, bağışıklık sisteminizin tepkisini düşürmeyi amaçlar, bu amaç ta iltihaplanmaya neden olan antikorların sayısını azaltmaktadır.
Bazı kişilerde, özellikle çocuklarda, kortikosteroid tedavisinin sonrasında semptomlar tamamen iyileşebilmektedir. Bu iyileşmeye remisyon denilir. Remisyon uzun sürebilir ya da nadiren kalıcı olabilir.
Kortikosteroidler; özellikle yüksek dozları, potansiyel yan etkilere sahip olduğu için uzun süre kullanmamak gerekir.
Doktor büyük olasılıkla size yüksek doz seviyelerinde ilaç vermeye başlayacak ve sonrasında ise kademeli olarak bu dozları azaltacaktır. Bazı insanlar, semptomların iyileşmesinden ve ilacı bırakmasından sonra bu ilaçtan uzak durursa ilerleyen zamanlarda kortikosteroid almayı tamamen bırakabilir. Çünkü kortikosteroidlerin bağımlılık yapıcı özelliği bulunmaktadır.
Kortikosteroidler tek başına semptomların iyileşmesine yardımcı olmazsa, doktor bağışıklık sistemini baskı altına almak için başka ilaçlar da reçete edebilir.
Kortikosteroidlerin yan etkilerini azaltmak için kortikosteroid tutucu ilaçlar kullanılmaktadır. Hastalığın durumu ilerlemişse ya da kortikosteroidlerden dolayı herhangi bir komplikasyona sahipseniz azatioprin ve metotreksat gibi ilaçlar doktorlar tarafından tavsiye edilir.
İntravenöz immünoglobulin (IVIG)
Dermatomiyozite sahip biriyseniz, vücut cildin ve kasları hedef alan antikorları üretmeye başlar. İntravenöz immünoglobulin (IVIG), bu antikorlarıın üretimini engellemek için sağlıklı antikorlar kullanmaktadır.
İntravenöz immünoglobulin, kan bağışında bulunan binlerce sağlıklı insandan toplanan antikorların bir karışımından oluşmaktadır. Bu antikorlar insan bir iğne yoluyla verilmektedir.
Ek tedaviler
Doktorlar aşağıdakiler gibi ek tedaviler de önerebilmektedir:
Kas dokusu kaybını önlenmesinin yanı sıra kas gücünün de gelişmesini ve korumasını sağlayan fizik tedavi
Kalıcı bir otoimmün döküntüler için bir antimalaryal ilaç, hidroksiklorokin
Kalsiyum birikintilerinin giderilmesi için ameliyat
Oluşan ağrılara yardımcı olacak ilaçlar
Dermatomiyozitin komplikasyonları
Dermatomiyozit ile ilişkili olan kas zayıflığı ve cilt bulguları birtakım sorunlara neden olabilmektedir. Bazı yaygın komplikasyonlar ise şunlardan oluşmaktadır:
Cilt ülserleri
Gastrik ülser
Nefes almada zorluk yaşama
Akciğer enfeksiyonları
Yutma sorunları
Yetersiz beslenmeler
Ani kilo kayıpları
Dermatomiyozit ayrıca aşağıdaki gibi durumlarla da ilişkili olabilmektedir:
Raynaud fenomeni
Kalp kası iltihaplanması
İnterstisyel akciğer hastalığı
Diğer bağ dokusu hastalıkları
Kanser geliştirme riskinde artış olması
Tedavi sonrası sonuçlar nelerdir?
Dermatomiyozite sahip yetişkinlerin yaklaşık yüzde 20'sinde bu durum düzelse bile çoğu insan için tedavi olumlu cevap vermez. Ancak semptomlar bu tedaviler ile kontrol altına alınabilir. Doktor belirtilerin yönetilmesine ve kontrol altına alınmasına yardımcı olacak bir tedavi süreci planlayacaktır.
Ayrıca yaşam tarzında sağlıklı değişiklikler yapmak, dermatomiyozit ve diğer miyozit türlerine sahip olan birçok kişi üzerinde de olumlu etkilere sahiptir.
Bu alışkanlıkların arasında, iltihabın azalmasına yardımcı olmak için düzenli egzersiz yapmak, bol miktarda sebze meyve tüketmek, işlenmiş et ile şekerli gıdalardan kaçınmayı amaçlayan anti-inflamatuar dostu yeme alışkanlıkları yer almaktadır.
Comentários