Anoreksiya nevroza halk arasında da sık sık tanınan ve bilinen bir hastalıktır. Psikolojik sebepleri olduğu gibi biyolojik sebepleri ile de karşılaşmak mümkündür. Anoreksia tek bir etkenden dolayı ortaya çıkmaz. Kişinin geçmişinde yaşadığı travmalar, maruz kaldığı olaylar ve genetik aktarım gibi unsurlar, anoreksia nevrozaya sebep olabilmektedir. Anoreksia ile karşılaşıldığı takdirde kişinin tedavi olmayı kabul etmesi gerekir.
Ancak birçok hasta hasta olduğunu kabul etmemekte ve tedavide reddetmektedir. Dolayısıyla anoreksia hastalarının tedavi edilmesi için farklı yöntemler kullanılabilir. Bu yöntemler kişinin kendisini korumaya almasının önüne geçecek ve tedaviyi reddetmesini engelleyecek şekilde belirlenebilir. Tüm bu süreç boyunca kişiye zarar vermemek ve psikolojik destekte bulunmak da önem taşımaktadır.
Anoreksiya Tanısı Nasıl Konulur?
Anoreksiya tanısının konulması için öncelikle teşhis gerekmektedir. Gerekli incelemeler ve izlemeler yapıldıktan sonra tanı konulabilir ancak ön muayene yapılmadan ve tetkikler incelenmeden tanı konulması yanlıştır. Tanı konulma aşamasında uygulanan farklı yöntemler vardır. Bu yöntemlere bağlı olarak anoreksia tanısı uzmanlar tarafından konulabilir. Anoreksia tanısı koymak için kullanılan yöntemler şu şekilde, sınıflandırılabilir:
Vücut kitle endeksini reddetme
Kilo alma (şişmanlama) korkusu
Kişinin vücut ağırlığının hafif olmasına karşın yine de kilolu olduğunu düşünmesi
Adetin düzensizleşmesi
Anoreksiya olunduğunun kabul edilmemesi
Tedavinin reddedilmesi
Anoreksiya Belirtileri Nelerdir?
Anoreksiya belirtileri kişinin yaşamsal durumundan da yola çıkılarak gözlemlenebilir. Yeme düzeni, bedeni ve kilosu ile ilgili düşünce ve beyanları, kıyafet seçimi gibi unsurlar anoreksiyanın anlaşılmasını sağlayabilmektedir. Anokreksiyanın belirtileri şu şekildedir:
Kilo hakkında endişeli olma
Zayıf hissetmeme
Yemeyi reddetme
Kilo verme
Kişinin ince olduğuna ikna olmaması
Giyim tarzının değişmesi
Kilosunu saklamaya çalışan tavırlar
Yemek sonrası kusmak
Sürekli diyet yapmak
Anoreksiyanın Nedenleri Nelerdir?
Anoreksiya nedenleri çok yönlü olabilmektedir. Anoreksia nevrozanın nedenleri çoğunlukla biyolojik, psikolojik ve çevresel olmak üzere 3 gruba ayrılır. Anoreksiaya sebep olan etkenler şu şekilde sıralanabilir:
Mükemmeliyetçi olmak
Genetik yatkınlık
Erken yaşlarda (bebeklik – çocukluk dönemleri gibi) yanlış beslenme
Obsesif kompülsif kişilik bozukluğu
Ebeveynler ile yaşanan travma ve sevgi eksiklikleri
Cinsel istismara maruz kalmak
Moda akımlarını uygulamak
Popüler olma isteiği
Takıntılı olma hali
Rekabet
Vücudun korunmasının gerektiği mesleklerden birinde çalışmak (oyuncu, balerin, model ve benzeri meslek grupları).
Bu unsurlar, biyolojik, psikolojik ve çevresel olmak üzere 3 grupta incelenmektedir. Her 1 grubun farklı özellikleri bulunur. Örneğin çevresel faktörler kişinin içsel değil ama dış sebeplerden dolayı etkilenerek yediklerini kusmaya ve beden algısının değişmesine kadar devam edebilmektedir. Biyolojik nedenler arasında genetik yatkınlık yer alsa da doğrudan genetik konuşurlar. Bu süreç içerisinde bir belirti olarak kabul edilmez. Yapılan araştırmalar olsa da doğrudan genetik aktarımın anoreksia sebep olduğuna dair bir kanıt elde edilememiştir.
Anoreksiyanın Tedavisi Nedir?
Anoreksiyanın tedavi yöntemleri çoğunlukla psikoloji özelinde gerçekleşir. Anoreksiyanın tedavisinde sadece psikolojik tedavi yer almaz, aynı zamanda diyetisyenlerden fizyoterapist lere kadar birçok farklı birim ile iç içe çalışmak mümkündür. Anoreksia nevroza hastalığının seviyesine ve var ise farklı psikolojik rahatsızlıklara göre bir yol haritası çıkarılır. Çıkarılan bu yol haritasına istinaden ise kişinin tedavisine karar verilir. Anoreksia hastalığının tedavisinde tercih edilen bölümler şu şekilde sıralanabilir:
Psikiyatrı ya da psikolog
Beslenme uzmanı (diyetisyen)
Ortopedi uzmanı
Fizyoterapist
Endokrinoloji uzmanı
Tedavi yöntemleri bu birimlerde yer alan uzmanlar ile karar verilir. Hastanın tedaviyi kabul etmesi için öncelikle ikna edilmesi gerekmektedir. İkna edilmesi aşamasında ise psikiyatristler ve psikologlar devreye girmektedir. Psikolojik destek sunmak ve kişinin kendisini iyi hissetmesini sağlamak anoreksia tedavisinin ilk aşamasıdır.
コメント