Adrenal bezin ne olduğu böbreküstü bezi olarak açıklanabilir. Bu organ vücut içinde yer alan pek çok önemli hormonun üretilmesinden sorumludur. Böbreklerin tepe noktasında bulunan adrenal bez altın sarısı bir renge ve üçgen prizmayı andıran bir şekle sahiptir. Boyutu 3x5x1 santimetre olmakla birlikte ağırlığı 4 ile 6 kilo arasında değişiklik gösterir Adrenal bez içindeki korteks adlı tabakada kortizol ve aldosteron, medulla adlı tabakada epinefrin ve norepinefrin adı verilen hormonların salgılanması uygulanır.
Adrenal Bez Hastalıkları Nelerdir?
Adrenal bezdeki hastalıklar oldukça fazladır. Öne çıkan bazı adrenal bez hastalıkları Addison, Adenoma, Aldesteron ve Kortizol olarak açıklanabilir. Bu hastalıklar dışında adrenal hiperplazi, adrenal cushing sendromu, primer hiperaldosteronizm, feokromositoma, adrenokortikal karsinoma da bulunur. Bu hastalıklardan bazıları Adrenal Adenoma üzerinden meydana gelir.
Kortizol
Ödem çözücü, immunosuppressif etki, kan basıncının sürdürülmesi, kemik formasyonun azalması, diyabetojenik etki, lipoliz ve proteolizin gibi etkileri bulunur. Aşırı salgılanan Kortizol vakaları daha çok beyincik kaynaklı, ektopik ya da böbreküstü kalınlaşması, adenomu veya kanserine bağlı olarak meydana gelebilir. Hastada görülen bu durum Cushing sendromunun baş göstermesine neden olur. Bu etkilerin dışında kilo artışı, gövdesel şişmanlık, ay dede yüzü, ensede kalınlaşma ve karın cildinde çatlaklar şeklinde belirtileri vardır.
Aldosteron
Aşırı salgılanan aldosteron, kan içinde potasyum eksikliği ve hipertansiyon gibi sağlık sorunlarına yol açar. Bu duruma Conn sendromu adı verilir. Adrenal bezde yer alan medulla tabakasındaki aşırı fonksiyon feokromositoma adı verilen durumun ortaya çıkmasına yol açar. Yüksek tansiyon, çarpıntı ve yüzde kızarma gibi bulgular görülür. Cerrahi müdahalelerde uygulanan işlem kapalı olarak gerçekleşir.
Addison
Adrenal bezin üretemediği hormonların işlev kaybı sonucunda görülen bir hastalıktır. Addison hastalığı yorgunluk, bayılmalar, tansiyon düşüklüğü, tuz tüketme isteği, karın ağrısı, bulantı, kusma ve düşük kan şekeri gibi belirtiler gösterir. Bazı aktivitelere bağlı olarak az terleme, kas ve eklem ağrıları, öfke kontrolünde güçlük, depresyon ve psikolojik rahatsızlıklar da meydana gelir. Bu hastalık çeşitli laboratuvar testleri ile tespit edilebilir. Bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans bu anlamda kullanılan bazı metotlardır.
Adenoma
Adrenal kitle olarak da adlandırılan bu hastalık adrenal bezde yer alan tümörlerin oluşturduğu bir durumdur. Hastalığa neden olan tümörler adrenal insidenteloma olarak adlandırılır. En sık cilt problemleri, kilo problemleri, kan basıncı problemleri, tansiyon problemleri, çarpıntı, terleme, ağrılı süreçler, kıllanma, çatlak oluşumu belirtileri görülür. Erkeklerde meme büyümesi de gözlemlenir. Oluşan rahatsızlıklar hormonlardan kaynaklanır.
Adenoma hastalığı, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans gibi yöntemlerle tespit edilir. Aynı zamanda kan ve idrar testinden de yararlanılır. İhtiyaç olduğu durumlarda bazı laboratuvar analizleri de göz önüne alınır. Bazı medikal uygulamalarla müdahale edilen adenoma hastalığının kesin çözümü cerrahi operasyonlar olarak görülür.
Adrenal Bez Hastalıkları Hangi Belirtilere Sahiptir?
Adrenal bez hastalıklarının belirtileri hastalığa bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu nedenle mutlak belirtilerden bahsetmek söz konusu değildir. Hormon dengesinde yaşanan bazı sorunlar çeşitli hastalıkları ortaya çıkarır. Ortaya çıkan her hastalığın kendine göre çeşitli semptomları bulunur. Adrenal bez hastalıklarında görülen belirtiler, mevcut hormon dengesizliğine sağlı olarak kendini gösterir.
Adrenal Bez Hastalıklarının Teşhisi Nasıl Yapılır?
Adrenal bez hastalıklarında teşhis, doktor muayenesi sonrası çeşitli tetkik ve uygulama ile gerçekleştirilir. En çok kullanılan inceleme yöntemleri manyetik rezonans ve bilgisayarlı tomografi gibi testlerdir. Detaylı bir inceleme gerekiyorsa sintigrafi yöntemi adrenal bez üzerinde kullanılır.
Adrenal Bez Cerrahisi Nasıl Uygulanır?
Adrenal bez cerrahisinin uygulanması bazı değişkenlere bağlıdır. Bunlar arasında tümörün boyutu, hastanın kilosu, boyu, genel durumu ve hastanın geçirmiş olduğu cerrahiler yer alır. Cerrahın deneyimi de bu alanda önemli bir yer tutar. Robotik, açık ve laparoskopik yöntemleri adrenal bez cerrahisinde başvurulan yollardır. Açık yöntemde büyük bir kesi yapılırken robotik ve laparoskopik yöntemlerinde birkaç adet olmak üzere küçük kesi uygulanır. Robotik ve laparoskopik yöntemler küçük çaplı, açık yöntem büyük çaplı operasyonlardır.
Adrenal Bez Yetmezliği Nasıl Tedavi Edilir?
Adrenal bez yetmezliğinin tedavisi için gündelik hayatta uygulanacak birkaç yöntem yararlı olur. Son derece basit olan bu yöntemler sayesinde hastalığın tedavisi kolaylaşır. Adrenal bez yetmezliği durumunda uygulanacak bazı tedavi yöntemleri şu şekildedir:
Uyku, yeme ve egzersiz rutinleri oluşturmak
Stresten uzak kalmak
Omega, vitamin ve mineral desteği sağlamak
Comments